Atardamar Tıkanıklıkları ve Egzersiz
Atardamarlarımızın uzunluğu yaklaşık olarak 60000 kilometre uzunluğundadır ve bu rakam dünyayı ekvator çevresinden dolaşacak kadar uzundur. Buradan damar sistemimizin ne kadar yaygın ve büyük bir organımız olduğu kendiliğinden anklaşılmaktadır.
Damar sağlığı açısından çok önemli olan faktörlerin başında gelen diyabet, sigara içimi, düzensiz ve yanlış beslenme alışkanlıkları ve bilhassa ciddi tuz tüketimi ile buna bağlı yüksek tansiyon mutlaka kontrol altına alınmalı ve uygun değişiklikler yapılarak düzeltilmelidir.
Diğer taraftan atardamarların tıkanıklığında, ki bu durum günümüzde en çok damar sertliği dediğimiz ateroskleroz ile oluşmaktadır, hastalar uygun ilaç tedavilerini mutlaka kullanmalı ve risk faktörlerindeki değişikliklerle birleştirmek suretiyle damar sağlığına yönelik tedbirleri mutlaka sağlamalıdırlar.
Özellikle bacak damarlarında olan tıkanıklıklar kendini yol yürürken belli etmekte ve belli bir mesafeyi katettikten sonra başta baldır çevresinde olmak üzere bacaklarda ağrı ve kramp yakınmaları ile ortaya çıkmaktadır. İlk zamanlarda bu mesafeler oldukça uzun olsa da önlem alınmadığı takdirde giderek kısalmaktadır.
Kişinin aktif olarak nasıl yaşadığıyla yakından ilgili olmak üzere bazı kişilerin hayatında 300-500 metre yeteri kadar uzun bir mesafe olarak algılanırken bazı kişilerin hayatında kilometrelerce mesafe yeterli olmamaktadır. Bu nedenle damar tıkanıklıklarında girişim ya da cerrahi müdahaleleler için öncelikle hasta yakınmaları ön plandadır ancak yine de evrensel değerler açısından aktif kişilerde 500 metrenin altındaki mesafeler, inaktif kişiler için ise 200 metrenin altına düşen yürüyüş mesafeleri yaşam kalitesi açısından kabul edilemez mesafeler olarak algılanmaktadırlar. Burada en önemli olan nokta bu mesafelere inmeden doktora başvurmak ve tedaviye daha önceden başlamaktır.
Atardamarlarında tıkanıklık yaşayan ve söz edilen belirtileri gösteren hastalarda öncelikle iyi bir muayene ve daha sonra doppler ultrason yöntemiyle atardamarların durumunun dğerlendirilmesi ve gerekli olması halinde bir anjiyo yapılarak damarların ortaya konması elzemdir. Uygun hastalarda bacaklara gelen ağrı ve krampa neden olan tıkanıklık ilaçlı balon ve/veya stent tedavileri ile ortadan kaldırılabilmekte ve hastanın yaşam konforu yeniden sağlanabilmektedir.
Damarlarında tıkanıklığı yaygın olan hastalarda ise tedavi araçları içerisinde balon veya stent tedavileri hez zaman mümkün olmayabilir. Böyle drumlarda hastlar mutlaka çok sıkı bir ilaç protokolü ile desteklenmelidir. Egzersiz konusu ise tüm hastalarımızda önemli iken yaygın damar sertliği olan hastalarımızda ilaç tedavisi ile birlikte mutlaka önerilmektedir. Burada amaç bacağa ağrı gelinceye kadar bacağı zorlamak ancak ağrı geldikçe dinlendirerek yeni damarların açılmasına (anjiogenez) yardımcı olmak için zorlamaktır. O nedenle bacağın müsaade ettiği sürece her gün 30-45 dakikalık düz yürüyüşler böyle hastaların bacak sağlıkları için ciddi önem arz etmektedir. Bunu yaparken ağrı geldiğinde mutlaka ara verilmeli ağrı geçtikten sonra yürüyüşe kalındığı yerden devam edilmelidir. Aksi takdirde ayakta beslenmeyen kısımda meydana gelecek laktik asit istenen fayda bir tarafa zarar bile verebilir.
Değerli okurlar, unutulmamalıdır ki damar tıkanıkığı genel bir tanı olsa da her hastanın durumu kendine özeldir o nedenle burada yazılanların tamamı genel anlamda bilgi aktarımını amaçlamaktadır. Damar tıkanıklığı olan hastaların bu egzersizler açısından kendilerini sürekli takip eden kalp ve damar cerrahisi uzmanı hekimleriyle mutlak yakın bir işbirliği içinde ve onların kontrolü altında haretket etmeleri gerekliliğini özellikle vurgulamak isterim.
Şüphesiz ki atardamar sertliği ve onun getirdiği yaşam kalitesinde bozulma bazı hastaları umutsuzluğa yönlendirebilir ve hastalar hareket etmekten kaçınmak isteyebilirer ancak burada vermek istediğim mesaj durumun gerçekte öyle olmadığı ve egzersizin damar tıkanıklıklarında tedavide çok önemli bir yeri olduğudur. Bundan dolayı umutsuzluk yerine hareket bize daha faydalı olacaktır.
Hepinize yeni yılda sağlıklı ve mutlu günler diliyorum
Panikle daha kötü oluruz, bilgiyle ve uygulamayla güçleniriz.