750 Milyon TL’nin bir kısmının öncelikli yollar için kullanılacağını vurgulayan Tatar “Yollarımızın biran önce tamir edilmesi, Girne-Değirmenlik ve Lefkoşa kuzey çevre yolunun hızla tamamlanması gibi projeler önceliklerimizdendir. İhtiyaç duymamız halinde Türkiye’nin bize ek destek sağlayabileceği de ifade edilmiştir” dedi
Tatar, “Maalesef 2019 yılı bizim için kaybedilmiş bir yıldır. Esas ekonomik atılımların olacağı yıl 2020 olacaktır” diye konuştu
Öncelikli işler yollar
Başbakan Tatar, 2019 yılının kendileri için kaybedilmiş bir yıl olduğunu ve esas ekonomik atılımların 2020’de olacağını söyledi. Tatar, Türkiye’den gelen 750 Milyon TL’nin bir kısmının öncelikli yollar için kullanılacağını bildirdi.
Başbakan Ersin Tatar, Türkiye ile imzaladıkları İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması’yla Türkiye’den KKTC’ye ilk dilimi çok kısa sürede olmak üzere yıl sonuna dek 750 milyon TL kaynak aktarılacağını söyledi.
Tatar, talep edilmesi halinde ek destek sağlanabileceğini, Ekim ayın sonuna kadar ekonomik program hazırlanıp ve TC Hükümeti'ne sunulacağını da kaydetti.
Paranın borçların ödenmesi, bazı harcama ve yatırımlar için kullanılacağını belirten Başbakan Tatar, “Bu para ekonomiye iyi yansıyacak, ivme kazandıracak. Her şey güzel olacak” dedi.
Tatar, “Maalesef 2019 yılı bizim için kaybedilmiş bir yıldır. Esas ekonomik atılımların olacağı yıl 2020 olacaktır” dedi.
Başbakan Tatar, 20 Temmuz’da imzalanan “TC-KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Antlaşması”nın, ana planlama öncesinde bir geçiş dönemi anlaşması olduğunu söyledi.
Anlaşma gereği gelecek 750 Milyon TL’nin hibe olduğuna dikkat çeken Başbakan Ersin Tatar, bu para içinde kamu maliyesine katkı, reform destekleme kalemi bulunmadığını, paranın aktarılmasının performansa da bağlı olmadığını kaydetti.
Tatar, 750 Milyon TL’nin bir kısmının öncelikli yollar için kullanılacağını vurguladı.
Başbakan Ersin Tatar 20 Temmuz’da imzalanan TC-KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Antlaşması konusunda basın toplantısı düzenleyerek, kamuoyunu bilgilendirdi.
20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı kutlamalarına katılmak üzere ülkeye gelen Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından Cumartesi günü imza koyulan TC-KKTC İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması’nın, kendilerini hedeflerine götürecek ana planlama öncesinde bir geçiş dönemi anlaşması olacağını vurguladı.
Geçen yıl Türkiye Cumhuriyeti ile bir anlaşma imzalanmış olması gerektiğine işaret eden Başbakan Ersin Tatar, ancak bunun başarılamadığını belirtti.
Başbakan Tatar, göreve gelir gelmez konunun üzerinde önemle durduklarını, biriken sorunların aşılması ve ekonomiye bir can suyu sağlamak için Maliye Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti ile gerekli çalışmaları yaparak, Anavatan Türkiye ile bir ara anlaşmaya imza konduğunu vurgulayarak, “Cumartesi günü imzalanan anlaşma ile bize bu aşamada 750 milyon TL´lik bir kaynak aktarılacaktır. Böylece Maliye Bakanlığımızın eli rahatlayacak, ekonomimizin ihtiyacı olan can suyu sağlanmış olacaktır” dedi.
TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın da ifade ettiği üzere, 750 milyon Türk Liralık hibe şeklindeki bu kaynağın çok kısa bir sürede kullanabileceğine işaret eden Başbakan Tatar, bu konudaki gerekli bürokratik işlemlerin devam ettiğini söyledi.
Tarat şöyle devam etti:
“Bildiğiniz gibi bu kışın bol yağışlı geçmesi nedeniyle birçok noktada yollarımız zarar görmüştür. Yollarımızın biran önce tamir edilmesi, Girne-Değirmenlik ve Lefkoşa kuzey çevre yolunun bir bölümünün hızla tamamlanması gibi projeler önceliklerimizdendir.
Türkiye Cumhuriyeti ile çalışmalarımız devam etmektedir. Yaptığımız görüşmelerde ek bazı kaynaklara ihtiyaç duymamız halinde Türkiye’nin bize ek destek sağlayabileceği de ifade edilmiştir.”
Anavatan Türkiye’nin KKTC’nin kalkınmasına verdiği önem ve sağladığı somut desteğe dikkat çeken Başbakan Ersin Tatar, “Dolayısı ile başta Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan olmak üzere Anavatan Türkiye hükümetine teşekkürlerimizi bir kez daha ifade etmek istiyorum” dedi.
Bu anlaşmaya göre, Ekim ayı sonuna kadar ekonomik atılım yapılabilecek daha kapsamlı ve detaylı bir ekonomik program hazırlayarak, Türkiye Cumhuriyeti´ne sunulacağını söyleyen Başbakan Tatar, görüşmelerin tamamlanması ardından ise kalkınma için rehber olacak, Anavatan Türkiye’nin kalkınmaya nasıl destek sağlayacağını içerecek detaylı bir anlaşma imzalanacağını kaydetti.
İmzalanan anlaşmanın uluslararası olduğunu ve mevzuat gereği bunun Bakanlar Kurulu onayından geçtikten sonra Cumhuriyet Meclisi’ne bilgi için sunulacağını söyleyen Başbakan Tatar, halktan gizleyecek hiçbir şeyleri olmadığını vurguladı.
Başbakan Tatar, “Bizim yapmayı taahhüt ettiklerimiz reform eylem planı olarak ortaya konulmuştur” dedi.
Başbakan Tatar’ın konuşması ardından reform eylem planı gazetecilere dağıtıldı.
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Başbakan Ersin Tatar, 2018-2019 yılı programı hitam bulduğunu, 2020-2022 dönemini kapsayacak hazırlıkların devam ettiğini, bu sebeple de 2019 yılı için kısa dönemli bir anlaşma yapıldığını anlattı.
750 Milyon TL’lik bir kaynağın en yakın zamanda serbest bırakılacağını, bu kaynağın devam etmekte olan projeler, borçların ödenmesi, önümüzdeki aylarda yapılacak bir takım harcamalar, yatırımlar için kullanılacağına dikkat çeken Başbakan Tatar, paranın gelebilmesi için prosedürün devam ettiğini, paranın gelebilmesinin TC’deki bürokrasiye bağlı olarak birkaç ay alabileceğini kaydetti. Tatar, yıl sonuna kadar paranın geleceğini söyledi.
Çalışmaları yürütürken ekonomide yapısal reformların söz konusu olduğunu, bu yapısal reformların gerçekleştirilebilmesi için bir takım tedbirlerin alınması gerektiğini ifade eden Başbakan Tatar, “Bu tedbirleri en iyi şekilde göğüsleyerek, en iyi şekilde halk ile paylaşarak, ülkenin yapısal durumunun iyileştirip, verimliliğin arttırılması, kaynakların daha da iyi şekilde kullanılabilmesi için bir takım işleri yapmaya çalışıyoruz” dedi.
ÖNCELİKLİ İŞLER YOLLAR…
Öncelikli işlerin hangileri olduğu yönündeki bir soru üzerine ise Başbakan Ersin Tatar, Lefkoşa çevre yolu, Değirmenlik, Lefke-Güzelyurt yolu gibi işlerin öncelikli olduğunu belirtti.
750 Milyon TL’nin hibe olduğunu vurgulayan Başbakan Tatar, kamu maliyesine yapılan katkının ise daha fazla kredi olduğunu, ancak bu 750 Milyon TL içinde kamu maliyesine katkı bulunmadığını kaydetti. Başbakan Tatar, anlaşmada, reform destekleme kalemi bulunmadığını, paranın gelmesinin performansa bağlı olmadığını söyledi.
Bu paranın tamamen yatırımlara, reel sektör dahil bir takım projeler ve savunmaya harcanacağına işaret eden Başbakan Ersin Tatar, anlaşmanın ekonomiye katkı sağlayacağına inanç belirtti.
Eylem planındaki çalışmaların sürdüğünü ve süreceğini söyleyen Başbakan Ersin Tatar, bundan önceki protokollerde, reform kalemleri olduğunu, bundan sonra da olacağını söyledi.
Anlaşmanın, Ankara’da çeşitli merkezlerde onaylanacağını ve paranın Hazine Muhasebe üzerinden geleceğini ifade eden Başbakan Tatar, paranın tam olarak ne zaman geleceğini ise öngöremediğini sözlerine ekledi.
Tatar, 20 Temmuz’da imzalanan ekonomik protokol konusunda basın toplantısı düzenledi
Hükümet, 2019 Reform Eylem Planı’nı açıkladı
Reform paketi hazır
*Kamu harcamaları disiplin altına alınacak
*Vergiyi tabana yayacak, kayıt dışılığı azaltacak gelir politikaları uygulanacak
* İş yapmanın önündeki engeller kaldırılacak
*Yerel yönetimler yeniden yapılandırılacak
* E-devlet projesine devam edilecek
*Genel sağlık sigortası hayata geçirilecek
*Öğretmen başına düşen öğrenci sayısında OECD ortalaması yakalanacak
*2019-20 öğretim yılında okul öncesi eğitimde tam gün uygulamasına başlanacak
*Kooperatif Merkez Bankası yeniden yapılandırılacak
*Turizm teşvikleri gözden geçirilecek
*Yükseköğretim strateji belgesi hazırlanacak
*Tarım entegre kayıt sistemi oluşturulacak
*Enerji Dairesi Yasası çıkarılacak
*Enerji verimliliği yasası hazırlanacak
*Kıb-tek faaliyetleri ayrıştırılacak
*Limanlar Dairesi, Denizcilik İşleri Dairesi’ne dönüştürülecek
*Telekomünikasyon Dairesi kamu-özel iş birliğiyle yeniden yapılandırılacak
Kırsal kalkınma planları oluşturulacak ve uygulanacak
Hükümetin 2019 için planladığı reform eylem planı açıklandı.
Türkiye ile KKTC arasında 20 Temmuz’da imzalanan İktisadi ve İşbirliği Anlaşması’yla ilgili Başbakan Ersin Tatar’ın dün sabah düzenlediği basın toplantısında basına dağıtılan “2019 Reform Eylem Planı”nda, kamu, eğitim, finans, turizm, yükseköğretim, sanayi ve ticaret, tarım, bilişim, enerji, ulaştırma alanlarında bu yıl içinde hayata geçirilmesi öngörülen hedefler yer alıyor.
Plan uyarınca kamu harcamaları disiplin altına alınacak; vergiyi tabana yayacak, kayıt dışılığı azaltacak gelir politikaları uygulanacak; iş yapmanın önündeki engeller kaldırılacak; yerel yönetimler yeniden yapılandırılacak; e-devlet projesine devam edilecek; Genel Sağlık Sigortası hayata geçirilecek.
Öğretmen başına düşen öğrenci sayısında OECD ortalaması yakalanacak; 2019-20 öğretim yılında okul öncesi eğitimde tam gün uygulamasına başlanacak, yükseköğretim strateji belgesi hazırlanacak.
Kooperatif Merkez Bankası yeniden yapılandırılacak; turizm teşvikleri gözden geçirilecek; tarım entegre kayıt sistemi oluşturulacak.
Plana göre, Enerji Dairesi Yasası çıkarılacak; Enerji Verimliliği Yasası hazırlanacak; Kıb-Tek faaliyetleri ayrıştırılacak.
Limanlar Dairesi’nin Denizcilik İşleri Dairesi’ne dönüştürülmesinin öngörüldüğü 2019 Reform Eylem Planı’na göre Telekomünikasyon Dairesi kamu-özel iş birliğiyle yeniden yapılandırılacak.
Plan, kırsal kalkınma planları oluşturulup uygulanmasını da içeriyor.
Reform Eylem Planı’nda, limanlar, Telekomünikasyon Dairesi ve belediyeleri ilgilendiren reform niteliğinde düzenlemeler bulunuyor.
Başlıklarla reform eylem planı
Limanlar
Planda, limanlarla ilgili olarak hedefler arasında, Kıbrıs Türk Liman İşçileri Şirketi imtiyazını kaldırılması yer alıyor.
Mağusa Limanı Dönüştürme Projesi ile Girne Antik ve Turizm Limanlarının gelişimini içeren projelere ilişkin fizibilite çalışmasının Kasım 2019’a kadar, kamu - özel iş birliği çerçevesinde ihale dosyalarının Aralık 2019’a kadar hazırlanması tasarlanıyor.
Telekomünikasyon
Reform Eylem Planı uyarınca Telekomünikasyon Dairesi’nin yapılandırılması çerçevesinde Aralık 2019’da kamu - özel işbirliği modeliyle ihaleye çıkılacak.
Yeni hak ve menfaat içeren TİS olmayacak
2019 Reform Eylem Planı’nda Kamu Çalışanlarının Aylık ve Diğer Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasası ile oluşturulan ücret rejimini bozucu, 2019’da, ilave hak ve menfaat verecek herhangi bir yasal düzenleme ve toplu iş sözleşmesi yapılmaması yer alıyor.
Hayat pahalılığı
2019 Reform Eylem Planı’nda, 2019 yılı Ocak ayında verilen 2,03'lük fazla artışın, Temmuz ayında verilecek Hayat Pahalılığı ödeneğinden düşülmesi de bulunuyor.
FİF ve maktu harç oranları gözden geçirilecek
Plan, Gelirler bütçesindeki tüm gelir kalemlerinin günümüz gereksinim ve ihtiyaçlarına göre gözden geçirilmesi kapsamında, Fiyat İstikrar Fonu ve maktu harç oranların güncellenmesi, harç tahsilatlarının ve günün ihtiyaçlarına göre güncellemelerinin Maliye Bakanlığı uhdesinde takip edilmesini de içeriyor.
Bürokratik engellere yönelik çalışma
Kasım ayına kadar ekonomik kalkınmaya olumsuz etki eden hukuki engellerin tespit edilmesine ilişkin kapsamlı bir analiz çalışması yapılması öngörülüyor.
Yerel yönetimlerin yapılandırılmasında hedef Ekim
Planda, belediyelerle ilgili olarak ise Ekim 2019’a kadar, belediyelerin birleştirilmesiyle ilgili yasal düzenlemenin Meclis’e sevk edilmesi tasarlanıyor.
Genel sağlık sigortası
Genel Sağlık Sistemini hayata geçirmek üzere, Aralık 2019’a kadar sosyal güvenlik ve sağlık sektörlerinde gerekli düzenlemelerin yapılması hedefleniyor.
Okulöncesi eğitimde tam gün
Eğitimde ise öğretmen başına düşen öğrenci sayısında OECD ortalamasının yakalanması; 2019-2020 öğretim yılında okulöncesi eğitimde tam güne geçilmesi öngörülüyor.
Kooperatif Merkez Bankası yeniden yapılandırılacak
Kooperatif Merkez Bankası’nın yeniden yapılandırılması kapsamında Aralık m2019’a kadar Banka’nın iştiraklerinin elden çıkarılması; Ağustos’a kadar ise Devletin Kooperatif Merkez Bankası’na günümüze dek olan borçlarının geri ödeme planının çıkarılması hedefleniyor.
Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası'nın Aralık 2019’da yürürlüğe girmesi de hedeflerin arasında bulunuyor.
Turizm strateji planı
Hükümet, Aralık 2019’a kadar Turizm Strateji Planı’nı yürürlüğe sokmayı tasarlıyor.
Yükseköğretim sektörü
Plan uyarınca eylüle dek Yükseköğretim Strateji Belgesi hazırlanacak. YÖDAK Denetim Tüzüğü yürürlüğe girecek; üniversitelerin stratejik belgeleri hazırlanacak.
Sanayi bölgeleri
Mevcut Organize Sanayi Bölgeleri Yasası'nda yıl sonuna kadar çağdaş ve sürdürülebilir reformlar öngören kapsamlı değişiklik yasa tasarısının hazırlanıp Meclise sevk edilmesi de planlanıyor.
Tarım
2019 Reform Eylem Planı uyarınca İyi Tarım Uygulamalarına ilişkin mevzuatın Aralık 2019’a hazırlanması ve yürürlüğe konması tasarlanıyor.
Bilişim
AR-GE ve Teknopark Yasalarının tüzüklerinin çıkarılacak ilgili kurulların oluşturulması da plandaki hedefler arasında.
Enerji
Planda “enerji” başlığı altında ekim ayına kadar Enerji Dairesi ve Enerji Verimliliği Yasalarının çıkarılması, aralıkta ise KIB-TEK’in faaliyetlerinin ayrıştırılması bulunuyor.
Ulaştırma
Planda yer alan Limanlar Dairesi’nin Denizcilik İşleri Dairesi’ne dönüştürülmesi için öngörülen zaman Aralık 2019. Liman İşçileri Şirketi’nin imtiyazlarının kaldırılması, Mağusa Limanı’nın dönüştürülmesi projesi, Girne Antik ve Turizm limanlarının kamu-özel iş birliğiyle ihale çalışmaları yürütülmesi de planda yer alıyor.
Telekomünikasyon Dairesi kamu özel iş birliğiyle yeniden yapılandırılacak; araç muayene istasyonları kamu-özel iş birliğiyle işletilecek; şehirler arası ve şehir içi toplu taşımacılık analizleri yapılacak.
Planda sosyal kalkınma başlığı altında, yıl boyunca kırsal kalkınma planları oluşturulması, meslek edindirmeyi ve istihdamı artırıcı çalışmalar ve sosyal yardım ve hizmet politikalarının geliştirilmesi çalışmaları yapılması hedeflerine de yer verildi.