“Kayıp bölgelerindeki ikinci en yüksek başarı oranına sahibiz”

Kayıp Şahıslar Komitesi üçüncü üyesi Paul Henry Arni, görev süresini tamamlaması dolayısıyla ara bölgedeki Kayıp Şahıslar Komitesi merkezinde basın toplantısı düzenledi.
10 buçuk yıllık görevinin dün itibarıyla sona erdiğini belirten Arni, Kıbrıs'ta bu süre zarfında yürütülen kayıp arama çalışmalarında elde edilen başarının, eski Yugoslavya’nın yüzde 75’lik başarı oranının ardından dünyadaki ikinci en iyi başarı olduğunu belirtti.
2 bin 2 kayıp şahıstan 1033'ünün bulunup, ailelere teslim edildiğini kaydeden Arni, 571'inin ise, kendisinin 10 buçuk yıllık görev süresinde bulunduğuna işaret ederek, bunun başarı oranı açısından yüzde 51,5’e denk geldiğini söyledi.
Dünyada çatışma ve şiddet mağduru olarak değerlendirilen 42 bölgede kayıpların araştırıldığını aktaran Arni, bunların çoğunda başarı oranının yüzde 20’lerin altında olduğunu belirtti.
Halen iki toplumdan 950 kişinin arandığını kaydeden Arni, 2013’te göreve başladığında belirlediği 5 önceliklerden birinin CMP operasyonlarının yönetimi olduğunu söyledi.
2021 – 24 yılları için yeni bir strateji belirlendiğini kaydeden Arni, bunun hem CMP’nin üç ofisi için, hem de bağışçıların paranın nereye harcandığını bilmesi açısından önemli olduğunu vurguladı.
Paul Henry Arni, ikinci önceliğinin ise “Türk askeri bölgelerine erişimi artırmak” olarak belirlediğine işaret ederek, 2006’dan 2015’e kadar her yıl 2 ya da 3 askeri bölgeye erişime sahip olan komitenin New York'taki girişimler sonunda önce 10 askeri bölgeye, 2006’dan bu yana ise 82 askeri bölgeye erişim sağladığını söyledi. Arni, bu yıl sonuna kadar 5 bölgeye daha erişim beklediklerini belirtti.
Askeri ve polis arşivlerinden elde edilecek verilerin, bazı zamanlarda insan hafızasından daha güvenilir olabileceğine dikkat çeken Arni, 2014-2016 yılları arasında Türkiye, Yunanistan ve Amerika dahil olmak üzere 12 ülkeye mektuplar gönderilerek, 1963-74 yılları arasında adada bulunan askeri birliklerin arşiv belgelerinin talep edildiğini ve komitenin bugün 900 bin 741 sayfalık bir arşiv verisi elde ettiğini söyledi.
“Uluslararası iş birliğini artırma"nın ise üçüncü önceliği olduğunu kaydeden Arni, dünyadaki teknolojik gelişmeleri en yakından takip ederek kayıp çalışmalarında en yeni teknolojileri kullanmayı hedeflediklerini anlattı.
Arkeoloji, genetik ve antropolojinin yeni icatlarla çok çabuk gelişme kaydeden konular olduğunu dile getiren Arni, Kanada’dan gelecek ve toprak altını daha derinden inceleyecek teknolojiye sahip ekibin daha iyi sonuçlara ulaşılmasını sağlayacağı yönünde inancını da dile getirdi.
Kendisi için dördüncü önceliğin “CMP yapısının bağımsız kuruluşlarca denetimi” olduğunu aktaran Arni, bunu bir Arjantinli kuruluşun halihazırda yürüttüğünü belirtti.
Beşinci önceliğini de “finansal desteği artırmak” olduğunu dile getiren Arni, yıllık 3,2 milyon Euro'luk maliyeti olan CMP operasyonlarının daha sağlıklı sürdürebilmesi adına yıllık 600 bin Euro’ya daha ihtiyacı bulunduğunu aktardı.
Paul Henry Arni, İsviçre’nin bir ay içerisinde CMP için 1 milyon Euro’luk bir bağış yapmasının beklendiğini söyledi.
“ARADA GÜVEN OLMADAN ANLAŞMA OLMAZ”
CMP programının iki toplum arasında geçmiş olaylardan kaynaklı güven eksikliğini gidermeye yarayacağını ve güveni yeniden tesis edebileceğine inandığını söyleyen Arni, “Geçmişte yaşanan acı olaylar bu güveni sarstı ve bu güven yeniden oluşmadan bir anlaşma olmaz” şeklinde konuştu.
Paul Henry Arni, bugüne kadar “kolay” diye tabir edilen vakaların ele alındığını, bundan sonra farklı yerde öldürülüp, araçlarla (örneğin 20 km. uzağa) başka yere taşınarak, kendisini gömenlerden başka görgü tanıklığının olmadığı vakalar yani “zor” vakalara geçileceğini söyledi. Arni, Ada çapında 7 görev timinin (6’sı Kuzey’de, 1’i Güney’de) çalışmalarını sürdürdüğünü ve bu sayıyı 8’e çıkarmayı hedeflediklerini ve bunun Kıbrıs’taki liderlerle de paylaşıldığını belirtti.
Paul Henry Arni, 67 alanın daha araştırmaya hazır olduğunu, bu nedenle sayıyı artırmak istediklerini kaydederek, önümüzdeki aylarda 8’inci görev timinin hazır olmasıyla sahaya sürüleceğinin altını çizdi.
Kayıp Şahıslar Komitesi’nin siyasi baskı ve müdahale dışında tutulması ve bu anlamda korunmasının önemine de değinen Arni, kendi döneminde 3 kez CMP’nin buna maruz kaldığını ve bu baskının komite için tehlikeli olduğunu ifade etti.
Arni, Komiteye bilgi vermekte çekinceye sahip kişiler bulunup bulunmadığı yönündeki soruya da Kıbrıs’ta eski jenerasyondan iki tür insan olduğunu, bunlardan birinci ve daha az orana sahip kesimin “korktuğu için” bilgi vermekten çekindiğini, diğer kesimin ise “yaptıklarından gurur duyan” çoğunluğu oluşturan kesim olduğunu dile getirdi.
Çalışmaların devam ettiği bölgeler konusundaki soruyu yanıtında, havanın sıcak ve tatil zamanı olmasına rağmen 6 ekibin Mutluyaka, Gazimağusa, Atlılar, Ay Demet, Lapta ve Strovolo’da çalışmalarda bulunduğunu kaydeden Arni, bazı çalışmaların 19-20 gün, bazılarını ise 53 gündür sürdüğünü fakat henüz somut bir sonuç elde edilemediğini belirtti.