Metabolik hız, en basit tanımıyla vücudun tükettiğimiz besinleri enerjiye dönüştürme kapasitesini gösteren bir parametredir. Metabolizmanın hızlı çalışması; kilo vermek ve kiloyu korumak için çok önemlidir. Fakat bazı yaşam tarzı alışkanlıkları metabolizmanızı yavaşlatabilir. Bu alışkanlıklar kilo vermeyi zorlaştırabilir ve hatta sizi gelecekte kilo almaya daha yatkın hale getirebilir. İşte metabolizmanızı yavaşlatabilecek 6 alışkanlık…
1. Çok az kalori almak
Günlük, çok az miktarda kalori almak, metabolizmanızı ciddi oranda düşürebilir. Bilindiği gibi, kilo kaybı için bir kalori açığı gerekmektedir. Bununla birlikte, kalori alımınızın çok düşük olması tam ters etki yapabilir. Bu durum da kilo verme sürecinizi yavaşlatır, hatta durdurabilir. Kalori alımınızı önemli ölçüde azalttığınızda, vücudunuz kalori yakma hızını düşürür. Bu konuda yapılan sayısız araştırmalar da çok az kalori tüketmenin metabolizma hızını yavaşlattığını gösteriyor. Kilo vermek için kalori açığı oluşturmadan önce, almanız gereken kalorinin ne kadar altına inmeniz gerektiğinden emin olun veya bir uzmana danışın.
2. Protein eksikliği
Yeterli miktarda protein yemek, sağlıklı bir kiloya ulaşmak ve bunu korumak için son derece önemlidir. Protein, kendinizi uzun süre tok hissetmenizi sağlar. Aynı zamanda, vücudun kalori yakma oranını ciddi ölçüde artırır. Sindirimden sonra meydana gelen metabolizma artışı proteinde, karbonhidrat veya yağdan daha yüksektir. Araştırmalar, protein yemenin metabolizmayı geçici olarak karbonhidrata oranla %5-10 ve yağa oranla %3 artırdığını göstermektedir. Metabolizma hızı, kilo kaybı sırasında kaçınılmaz olarak yavaşlasa da araştırmalar daha yüksek miktarda protein alımının, bu etkiyi en aza indirebileceğini gösteriyor.
3. Hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olmak
Hareketsiz olmak, günlük yaktığınız kalori miktarında önemli bir azalmaya neden olabilir. Çoğu insan, iş yerlerinde gün boyunca oturarak çalışıyorlar. Özellikle bu durum, metabolizma hızı ve genel sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden oluyor. Egzersiz yapmak veya spor yapmak, yaktığınız kalori miktarı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Aynı zamanda ayakta durmak, temizlik yapmak ve merdiven çıkmak gibi temel fiziksel aktiviteler bile kalori yakmanıza yardımcı olabilir. Bu tür aktiviteler, egzersiz dışı aktivite olarak adlandırılır. Bir çalışma, yüksek miktarda egzersiz dışı aktivitenin, günde 2.000’e kadar ek kalori yakabileceğini söylüyor. Ne var ki yakılan kalori herkes için aynı miktarda olmayabilir.
4. Yeterince uyumamak
Uyku, sağlık için son derece önemlidir. İhtiyacınız olandan daha az uyumak kalp hastalığı, diyabet ve depresyon gibi bir dizi hastalık riskinizi artırabilir. Birkaç çalışma, yetersiz uykunun metabolizma hızınızı düşürebileceğini ve kilo alma olasılığınızı artırabileceğini belirtiyor. Bir çalışma, arka arkaya 5 gece boyunca günde 4 saat uyuyan sağlıklı yetişkinlerin, dinlenme metabolizma hızında ortalama %2,6’lık bir düşüş yaşadığını kanıtladı. 12 saat kesintisiz uykudan sonra, metabolizma hızları normale döndü. Bununla birlikte, gece yerine gündüz uyumak da uykudan aldığınız verimi düşürür ve vücudunuzun sirkadiyen ritimlerini bozar. Örneğin bir araştırma, sirkadiyen ritim bozulması ile birlikte uzun süreli uykusuzluğun, dinlenme metabolizma hızını ortalama %8 azalttığını kanıtladı. Geceleri, yeterli ve kaliteli uyumak, metabolizma hızınızı korumanızı sağlar.
5. Şekerli içecekler içmek
Fazla miktarda şekerli içecek tüketmek; insülin direnci, diyabet ve obezite gibi çeşitli hastalıklara sebep olabilir. Bu içeceklerin zararları, içinde bulunan fruktozdan kaynaklanır. İçinde fruktoz bulunan şekerli içeceklerin yüksek miktarda tüketilmesi, metabolizma hızını azaltabilir. Aynı zamanda, karnınızda ve karaciğerinizde yağ depolanmasına neden olabilir.
6. Kuvvet antrenmanı eksikliği
Metabolizmanızın yavaşlamasını önlemek için, uygulayabileceğiniz en iyi yöntemlerden biri de ağırlıklarla çalışmaktır. Ağırlık antrenmanının, sağlıklı insanlarda olduğu kadar kalp hastalığı olanlarda, aşırı kilolu veya obez olanlarda da metabolik hızı artırdığı kanıtlanmıştır. Ağırlık egzersizleri, vücudunuzdaki yağsız kütlenin çoğunu oluşturan kas kütlesini artırır. Daha yüksek miktarda kas kütlesine sahip olmak ise, dinlenme sırasında yaktığınız kalori miktarını önemli ölçüde artırır.