KKTC borç batağında

Maliye Bakanı Dursun Oğuz, bütçenin karşı karşıya olunan acil tehditlerin üstesinden gelmesinin yeterli olmadığını, aynı zamanda toplum için elzem olan öncelikler konusunda ilerleme kaydetme çabalarını da desteklemesi gerektiğini belirtti.
Oğuz, “Yeni bütçede sağlık, eğitim altyapısının geliştirilmesi, yatırım, hem istihdamın sürekliliği hem de işleri pandemiden zarar görenleri destekleyecek şekilde oluşturulmuştur” dedi.
Oğuz, Meclis Genel Kurul’da yaptığı 2021 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ile ilgili sunuş konuşması yaptı.
“Dünya genelinde yaşanan Pandemik Koronavirüs (Covid-19) Mart 2020 ayından itibaren adamızda da görülmesi sebebiyle, tüm dünyada olduğu gibi  kapılarımızın  dış ülkelere kapatılması önlemleri çerçevesinde  en önemli gelir kaynaklarımızdan  turizm gelirleri olumsuz etkilenmiş,  Üniversite adası olan ülkemize  öğrencilerin gelememesi  2020 yılı ekonomimizde daralmaya ve özel sektörde işsizlik oranının artmasına neden olmuştur. Pandeminin reel sektör üzerindeki etkilerini azaltmak için alınan önlemler ve sağlanan muafiyetler Devlet gelirlerimizin azalmasına neden olmuştur. Bir taraftan gelirler azalırken diğer tarafatan Corona Virüsle mücadele kapsamında reel sektörde ücret desteği olarak ort. 12.000 kişi, kendisi ile birlikte beş kişiye kadar olan küçük esnaf desteği olarak ort. 6.500 kişi ve işveren sosyal güvenlik prim desteği olarak ort. 50.000 kişi olmak üzere Aralık 2020 sonu itibarı ile verilen destekler için 514 milyon TL ile Sağlık ile ilgili ihtiyaçların temini ve karantina otelleri, ulaşım, güvenlik vb. ihtiyaçlar için ise 190 milyon TL kaynak yaratılmıştır. Ayrıca düşük faizli kredi desteği çerçevesinde 3.231 kişiye 1.157.394.000 TL kredi kullandırılmış olup 2021 yılında da Reel Sektörün desteklenmesine devam edilecektir. Bu çerçevede çalışmalar devam etmektedir.”
Oğuz şöyle konuştu:
“2020 mali yılı yıl sonu tahminimize göre 212,3 milyon TL Bütçe açığı öngörülmektedir. On bir yıllık dönemin ardından 392,8 milyon birikmiş bir açık söz konusu olup 2020 yılı bütçe açığı da göz önüne alındığında öngörülen ödeneklerin üzerine çıkılması bir yana 2021 yılı bütçesinde öngörülen giderlerin yapılabilmesi için, taviz verilmeksizin bütçe açığını azaltacak yönde çalışma yapılması hususunda tümümüze önemli görevler düşmektedir. Yerel Bütçe: 2020 Mali Yılı Bütçesinde 6.836,0 milyon TL olarak öngörülen yerel gelirler %3,16 azalışla 6.619,9 milyon TL’ye, 7.764 milyon TL olarak öngörülen yerel giderler %5,50 azalışla 7.361,3 milyon TL’ye ve 928 milyon TL olarak öngörülen yerel bütçe açığının ise yıl sonu itibarıyla %20,1 oranında bir azalışla 741,4 milyon TL olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Genel Bütçe: 2020 yılında 8.236,0 milyon TL olarak öngörülen bütçe gelirlerinin %3,64 azalışla 7.936,1 milyon TL’ye, 8.824,0 milyon TL olarak öngörülen bütçe giderlerinin ise %7,66 azalışla 8.148,4 milyon TL olarak gerçekleşeceği, böylece 588,0 milyon TL olarak öngörülen bütçe açığının ise %63,9 azalış ile 212,3 milyon TL olarak gerçekleşmesi beklenmektedir.
BORÇ YÜKÜ
Oğuz, ülkenin kanayan yarası olan ve önceleri telafuz bile edilmeyen ancak önceki Maliye Bakanları tarafından da özellikle hassasiyet gösterilen ve dile getirilen aşırı borç yükünün Haziran 2020 itibarıyle 9.467,8 milyar Türk Lirası İç Borç, 26.530,0 Milyar Türk Lirası Dış Borç olmak üzere 35,997,8 milyar Türk Lirasına yükseldiğini kaydetti.
Bu rakamın, GSYİH’nın % 142’sine tekabül etmekle birlikte yine DPÖ tarafından yapılan tahminin revize edilmesi ile %189’una karşılık gelmekte olduğunu dile getiren Oğuz şöyle devam etti:
“Bu durum kamu maliyesini ve ekonomimizi olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Bu nedenle kamu borç yükünün kontrol altında tutulması ve azaltılması birinci önceliğimiz olmak zorundadır.
Bu çerçevede de; Hükümet Programında da yer alan politika ve hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılması, hesap verebilirlik ve mali saydamlığın sağlanması yaklaşımı ile Yerel Gelirler %0,64, Yerel Giderler ise %12,67 artış öngörüsü çerçevesinde 2021 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı hazırlanmıştır.
Bakanlar Kurulu’nca 10 milyar 140 milyon Türk Lirası Gider,  9 milyar 380 milyon Türk Lirası Gelir ve 760 Milyon Türk Lirası Bütçe açığı olarak onaylanan 2021 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, Cumhuriyet Meclisi, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinde 70 milyon TL artırılarak 10 milyar 210 milyon Türk Lirası Gider,  9 milyar 380 milyon Türk Lirası Gelir,          830 Milyon Türk Lirası Bütçe açığı olarak onaylanmıştır.
Oğuz şöyle devam etti:
“Özellikle vurgulamak isterim ki her geçen yıl kamu maliyesine Türkiye Cumhuriyeti’nden yapılan katkılar azalırken mahalli yatırımlara özel önem vererek, 220 milyon TL tutarındaki 2020 ödeneği, bu yıl 342,6 milyon TL’sına yükseltilmiştir.
2021 Yılı Bütçe çalışmalarında Belediyelere Katkı Payı % 9,25 olarak öngörülmüştür. Bu durumda katkı payı % 0,52’lik bir artışla 521,7 milyon Türk Lirası olarak yer almaktadır. 364 Belediye emeklisi için ise 32,8 milyon TL ödenek ayrılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti yardımları içerisinde en büyük payı alan Belediye ve Köylerin Altyapı Yatırımlarına Katkı Projeleri bunların dışındadır.”