Siz de benim gibi peynir seviyorsanız veya beslenmenizde çok peynir tercih etmiyorsanız bu yazıyla birlikte fikriniz değişebilir veya daha da çok peyniri sevebilirsiniz.
Peynirin sindirimi, sütün sindiriminden daha kolaydır. Kalsiyum, protein, fosfor ve B12 yönünden zengindir.
Peynir, süt proteini kazeinin peynir mayası ve peynir kültürü ile pıhtılaştırılması ve bu pıhtıdan peynir suyunun ayrılması ile elde edilen en sağlıklı fermente süt ürünüdür. Özellikle laktoz intoleransı olanlar peynir tüketimlerini artırarak süt grubu porsiyonlarını dengeleyebilirler.
Tüketim durumu ve çeşidine göre peynir kilo aldırıcı olabilir. Örneğin kremalı yemeklere, porsiyon kontrolü sağlanmadan salatalara, makarna üzerine, börek ve pizzalara ilave edilmesiyle birlikte peynir kilo aldırıcı olabilir. Her şeyde olduğu gibi porsiyon kontrolü çok önemli.
Ben genelde diyet listelerinde kahvaltı dışında ara öğünlerde de peyniri öneriyorum çünkü peynir hem şekeri dengelemede hem de uzun süreli tok tutucudur. Peynir bağırsaklarda kolesistokinin adlı maddeyi uyararak beyine tokluk sinyallerini gönderir.
Ayrıca peynir sütte olduğu gibi triptofan adlı amino asiti bolca içerir. Vücudumuzda mutluluk hormonu olarak bilinen ve iyi bir uyku için gerekli olan serotonin maddesinin vücutta üretildiği için triptofana ihtiyaç vardır.
Hangi peyniri yiyelim?
Öncelikle en sağlıklı peynir; endüstriyel kalite ve kontrollerin sıkı yapıldığı, markaların hijyenik ve mikrobiyolojik denetimden geçip paketlenen üretim tarihi ve tüketim tarihi belli olan soğuk zincir kırılmadan bizlere ulaştırılan peynirdir.
Yeterli ve dengeli beslenmede süt ve süt ürünlerinde süt yoğurt ayran veya peyniri tam yağlı ya da yağsız tüketmenin sağlık açısından farkı temelde bulunmamaktadır. Önemli olan porsiyon kontrolüdür.
Özellikle aşırı tatlı tüketiminden sonra 1 parça peynir tüketmek glisemik indeksi dengeler, şekerin vücuda daha yavaş karışmasını sağlar. İnsülin hormonuna olumlu etki sağlar. Ayrıca ağızdaki asit miktarını azaltarak şekerin dişlere olan zararını önleyicidir.
Tam yağlı beyaz peynir, tam yağlı kaşar peyniri kalsiyum açısından ve süt yağı açısından çok zengindir. Özellikle büyüme çağındaki çocukların tüketmesi gerekir.
Özellikle yıllanmış peynir çeşitleri migreni ve alerjisi olan kişilere önerilmez.
Araştırmalar peynirin beyin sağlığını korumaya yönelik iyi bir glutatyon kaynağı olduğunu göstermiştir. Glutatyon güçlü bir antioksidandır. Ayrıca kan damarlarının daha iyi çalışmasını destekler. 2016 yılında yapılan bir çalışmada peynir tüketen katılımcıların soya peyniri tüketenlere göre kan damarlarının daha sağlıklı olduğunu göstermiştir.
Peynir ve yoğurt gibi fermente gıdalar probiyotik bakteri içerir. Özellikle bağırsaklarda bulunan bağırsak bakterilerinin kolesterol seviyelerini dengeleyici olduğu bilinmektedir.
Diyette tüketilecek en masum peynirler (1 dilim= 30 gr ortalama 80-100 kaloridir)
Nor/lor peyniri
Keçi peyniri
Mozarella
Feta peyniri
Süzme peynir
Delikli peynir
Cheddar peynir
(En kalorili peynirler mavi peynir, cheddar ve rokfor, kaşar peynirdir bu peynirlerde günlük süt ve süt ürünü porsiyonları korunarak doğru ölçüde tüketilebilir)