Evrensel Hasta Hakları Derneğinin “Kıbrıs’ın Kuzeyinde Koruyucu Sağlık Hizmetleri: Kalite Algısı ve Erişilebilirlik İkinci Araştırma Raporu”, ülkedeki sigara ve tütün kullanımının daha da yaygınlaştığını ortaya koydu.
İki yıl arayla yapılan araştırmaların sonuçları, 2022’de %35,2 olan kullanım oranının 2024’te %36,7’ye ulaştığını gösteriyor. Bu durum, dünyanın en yüksek kullanım oranına sahip ülkeleri arasında yer alan KKTC’nin bu konuda daha da kötüye gittiğini gösteriyor. AB ortalaması %25 düzeyinde seyrederken, Kıbrıs’ta bu oranlara çıkılması ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak nitelendiriliyor.
MÜCADELE YETERSİZ
Ülke genelinde 2024’ün Nisan ayı içinde yapılan 800 kişilik anketten elde edilen sonuçlar, aynı metodolojiyle ve aynı sorularla 2022’de gerçekleştirilen çalışmanın sonuçlarıyla karşılaştırıldı. Karşılaştırma Raporunda ülkedeki sağlık sistemine ilişkin kapsamlı veriler bulunuyor. Raporun “Sigara ve Tütün Kullanımı” bölümünde “Sigara, Tütün ya da nargile ve elektronik sigara gibi tütün ürünü kullanıyor musunuz?” sorusuna verilen yanıtlardan hareketle detayla bilgiler paylaşılıyor. Raporda, sonuçların pek çok sağlık sorunun kaynağı olarak gösterilen sigarayla yeterince mücadele edilmediğini gösterdiği vurgulanıyor.
“ELVERİŞLİ PAZAR”
Karşılaştırma raporunda ülkedeki en az üç kişiden birinin kullanıcı olduğu belirtilerek şöyle devam ediliyor: “Kıbrıs’ın kuzeyinin tütün ithalatçıları için çok elverişli bir pazar olduğunu ve tütün karşıtı kamu politikaları ile sivil toplum mücadelesinin son derece yetersiz kaldığını saptamak mümkündür. Sigara ve tütün kullanımı, 2022 araştırmasında olduğu gibi 2024 araştırmasında da oldukça yüksek ölçülmüştür. İki araştırmanın bulguları arasında yaklaşık bir buçuk puanlık bir fark vardır. Bu durum, zaten yüksek olan içicilik oranının düşürülmesinde ilerleme olmaması bir yana, daha kötüye gidişi haber vermesi bakımından son derece uyarıcıdır.”
Evrensel Hasta Hakları Derneği’nin 2022 yılında gerçekleştirdiği “Kıbrıs’ın kuzeyinde Koruyucu Sağlık Hizmetleri: Kalite Algısı ve Erişilebilirlik” araştırmasının verileri şöyleydi:
-Toplumdaki yetişkin bireylerin üçte birinden daha fazlası sigara ve tütün kullanıcısıdır.
– Erkeklerin neredeyse yarısı sigara, nargile ya da elektronik sigara benzeri bir tütün ürünü kullanmakta olup, kadınlar arasındaki içicilik oranı %26’dır
– Gençler arasındaki sigara kullanımı ortalamanın üzerinde olup; 18-24 yaş aralığında bu oran %40’lar düzeyindedir.
– Sigara ve tütün ürünü kullanıcılarının yaklaşık olarak üçte ikisi bu alışkanlığından vazgeçmesi gerektiğini düşünmekte iken, sigarayı bırakma bilincinin en düşük olduğu kesim gençlerdir. (18-24 yaş arası %35)
Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2023 yılında (DSÖ) yayımlanan raporda, her yıl tütün kullanımına bağlı olarak 8,7 milyon kişinin öldüğü kaydedilmişti.