Yüzyıllardır bilinen ve köklü bir gelenek halini alan aşure tatlısından bahsedeceğiz sizlere. Tarihi de oldukça zengin olan bu lezzetli ve şifalı tatlı senede bir kez yapılıyor. Her sene yapılacağı dönem dört gözle beklenen aşurenin tarihi nedir? Aşure nasıl ortaya çıktı? Aslen kökeni İbranice olan aşure kelimesi ”aşura” şeklinde telaffuz edilmektedir. Anlamı ise 10′ dur. Bunun nedeni ise Hicri takvimde aşure ayı olarak bilinen Muharrem ayının onuncu gününü ifade etmesi. Aşurenin ortaya çıkışı Nuh peygamberin yaşamına dayanır. İlk aşurenin büyük tufandan sonra ortaya çıktığı biliniyor.
Aşure nasıl ortaya çıktı?
Aşurenin ortaya çıkışı bazı inanışlara göre Nuh peygamberin yaşamına dayanıyor. Hz. Nuh’un gemisinin büyük tufanın ardından karaya ilk çıkışında gemide bulunan erzağından oldukça az kalmıştır. Yine inanışa göre kalan tüm malzemeler tek tek karıştırılarak ilk aşure hazırlanmıştır. Aşure tatlısı böylece ortaya çıkıyor. Nuh’un gemisinin karaya oturması ile gemide kalan son yiyeceklerden bu tatlı sıcak çorba hazırlanmış. Aşurenin içerisinde en az 12 çeşit farklı gıda bulunuyor. Bu besinler genel olarak fındık, ceviz, kuru incir, fasulye, kuru üzüm, nohut ve benzeri olarak listelenebilir.
1. Klasik aşure tarifi
Malzemeler
- 250 gr aşurelik buğday
- 750 gram toz şeker
- 125 gr nohut
- 4 litre su
- 100 gram kuru kayısı
- 125 gr kuru fasulye
- Kuru beyaz üzüm( 100 gram)
- 1 orta boy portakal ( kabuğu ve suyu)
Süslemek için
- 8 adet ceviz içi
- Toz tarçın
- Nar
- Çam fıstığı
- Kuş üzümü
Hazırlanışı
Buğday, fasulye ve nohutu ayrı ayrı bir gece önceden ıslatın. Ertesi gün buğdayı süzün ve geniş bir düdüklü tencere içerisine alın. Kuru üzüm ve doğranmış kayısıyı suya koyun. En az 30 dakika bu şekilde bekletin. Aşureye ilave etmeden önce suyunu iyice süzün. Buğdayı ıslattığınız suyu süzün. Ardından düdüklüye alın ve 2 litre su ekleyerek kaynatın. Düdüklüde pişirme işlemi tamamlanınca ek olarak 25 dakika daha pişirin ve karışımı suyu ile birlikte büyük bir tencereye alın. Tencereyi ocağın orta boy gözünde ve en kısık derecede açın, yavaş yavaş pişmeye devam etsin. Fasulyeyi ıslattığınız suyu iyice süzün, düdüklüye alın. Düdüklüye 1 litre su ekleyip kaynatın. Düdük öttükten sonra 15 dakika daha pişirmelisiniz. Ardından suyu ile birlikte buğdayın olduğu tencereye alın. Nohudun da suyunu süzün, düdüklüye alın ve 1 litre su ekleyip kaynatın.
Düdük öttükten sonra 15 dakika daha pişirin ve suyu ile birlikte buğdayın olduğu tencereye aktarın. Portakalı soyup, suyunu sıkın. Doğradığınız portakal kabuklarını düdüklüde 12 dakika civarı haşlayıp süzün. Portakal suyunu, süzdüğünüz portakal kabukları, kayısı ve üzümle birlikte aşure tenceresine ekleyin. 15 dakika kadar aralıklarla karıştırarak pişirin. Aşure suyu kıvam almaya başlayınca 750 gram toz şekeri ilave edin. Şeker iyice eriyip aşure kaynayınca ocaktan alın ve kaselere eşit şekilde pay edin. Üzeri hafif kabuk bağladığında çam fıstığı, kuru üzüm, ceviz ve nar ile süsleyerek servis edebilirsiniz.
2. Sütlü aşure tarifi
Malzemeler
- Yarım kg. buğday
- Nohut (1 su bardağı )
- Kuru fasulye ( 1 su bardağı)
- Pirinç (1 çay bardağı )
- 100 gram kuru kayısı
- 50 gram kuş üzümü (yıkanmış ve doğranmış)
- 100 gram çekirdeksiz kuru üzüm
- Süt 1.5 litre
- 1 kg toz şeker
Hazırlanışı
Aşurenin bir diğer lezzetli hali süt ile yapılan tariftir. Aşureyi pişirmeye başlamadan 9 saat önce buğdayı üzerini 5 parmak geçecek kadar su ile tencereye alın ve bir taşım kaynatın. Nohut ve kuru fasulyeyi de aynı şekilde 9 saat önce ıslatıp kaynamaya bırakın. 8 saat aradan sonra tencerenin altını tekrar açın ve kısık ateşte aralıklı olarak karıştırarak buğdaylar iyice ezilinceye, nohut ve kuru fasulyeler de yumuşayıncaya dek yaklaşık 3 saat civarı pişirin. Tencere içerisindeki sular azaldıkça kaynamış su ilave edin. Buğdayın pişmesine yakın tencereye yıkanmış pirinç ekleyin ve bir süre pişirin. Hepsi piştikten sonra nohut ve kuru fasulyeleri buğday tenceresine alın. 15 dakika daha kısık ateşte kaynasın. Kuru meyveleri eklemeden önce pişmiş baklagillerden çorba tenceresine 6 kepçe ayırın. Ardından tencereye 1,5 lt. soğuk süt ekleyin. Afiyet olsun.
3. Meyve aşuresi tarifi
Malzemeler
- 3 adet portakal ( suyu kullanılacak)
- 2 adet portakal içi (ufak ufak doğranmış olacak)
- 3 çorba kaşığı buğday nişastası
- 2 adet doğranmış elma
- 1 adet doğranmış armut
- 15 adet doğranmış kuru kayısı
- 1 çay bardağı kuru üzüm
- 2 su bardağı toz şeker
- 1 çay bardağı pirinç
- 1 paket vanilya
- 8 su bardağı su
- Süslemek için( nar, fındık, ceviz, tarçın, kuş üzümü)
Hazırlanışı
Leziz aşure tarifleri listemizi meyveli aşure ile tamamlıyoruz. Tam anlamıyla bir şifa deposu olan meyve aşuresinin tarif detaylarına geçelim. İlk olarak elmanın kabuklarını ve çekirdek kısmını temizleyin. Elmaları ufak parçalar halinde doğrayın. İki adet portakalın kabuklarını soyun ve aynı şekilde doğrayın. Armutu da aynı şekilde çekirdek kısmını çıkararak minik minik doğrayın. Kayısıları da kenarda bekletin. Düdüklü tencerenin içine su, armut, üzüm, elma, kayısı, pirinç, toz şeker ve portakalları koyup kapağını kapatın. Tencere ötmeye başladıktan sonra 5 dakika civarı daha pişirip tencereyi kenara alın.
Eğer tarifi normal tencerede hazırlayacaksanız suyu kaynatın ve malzemeleri su kaynamaya başladıktan sonra ekleyip 25 dakika daha pişirin. 1 adet portakalın suyunu iyice sıkın ve nişasta ekleyip karıştırın. Düdüklü soğuduktan sonra kapağını açın ve tekrar ocağa koyup kaynatın. Kaynamaya başlayınca portakal suyunu yavaş yavaş karıştıra karıştıra karışımın içine ekleyin. Biraz daha kaynadıktan sonra vanilyayı ekleyip ocaktan alın. Meyve aşurenizi eşit şekilde pay ederek kaselere alın. Soğuduktan sonra üzeri kabuk tutacaktır. Son olarak üzerini nar, ceviz, fındık ile dilediğiniz şekilde süsleyebilirsiniz.
