TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI ((TMT)’NİN KURULUŞU VE ÖNEMİ (2)
Kıbrıs Türk halkının canına ve malına, hak ve çıkarlarına, şeref ve haysiyetine zarar vermek ve adayı Yunanistan’a bağlamak amacıyla kurulan EOKA tedhiş örgütü, 1 Nisan 1955 tarihinde bombalarını patlatarak faaliyete geçiyordu. O günde dağıtılan EOKA tedhiş örgütünün bildirilerinde yer alan “Enosis’e karşı direnmeye kalkışacakları ve de gerekirse adayı kan gölüne çevireceği” şeklindeki tehditler Kıbrıs Türk halkında büyük bir öfke yaratmıştı.
Kıbrıs Türk halkının EOKA’nın bu ciddi tehditlerini hafife alması söz konusu olamazdı. Nitekim, Kıbrıs Türk halkının kısa bir sürede örgütlü bir direnişe geçme hazırlığında olduğu görülür.
Rum-Yunan ikilisi ve destekçilerinin hukuk dışı silahlı saldırıları karşısında direnişe geçen Kıbrıs Türk halkı haklarını savunabilmek, can ve mal güvenliğini garanti edebilmek, silahlı saldırıları geri püskürtmek, Enosis’e karşı direniş göstermek ve Anavatan sevgisini daim kılmak gibi amaçlarla “9 Eylül Cephesi”, “Volkan ” (Var Olmak Lazımsa Kan Akıtmamak Niye), “Kara Çete”, Türk Mukavemet Birliği ve nihayet 14 Kasım 1957’de “Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT)” adlı örgütleri oluşturmuşlardı. Kaynak: Orhan S. Kilercioğlu, Unutulan Bedel, “Kıbrıs Türkünün Acı ve Cesaret Dolu Yılları” s.88, Fark Yayınları, Araştırma-İnceleme serisi: 14 , Ankara, 2007; http://www.tarihintaniklari.com, 2006
Kıbrıs Türk halkının EOKA terör örgütüne karşı ortaya koyduğu direniş kısa sürede gelişir. Kıbrıs Türk halkı, Rum-Yunan silahlı saldırılarına karşı örgütlenerek “Kıbrıs Yunan Olamaz” , “Kıbrıs Türk’tür Türk Kalacaktır” sloganlarıyla milli mücadelesini başlatarak Megali-İdea hayalleri çerçevesinde yer alan Rum-Yunan emellerinin gerçekleşmesine izin vermeyeceğini haykırarak kararlılığını ortaya koyuyordu..
..Ancak bu mukavemetçi örgütlerde, teknik eksiklikler, olanaksızlıklar, yaşanan iletişim ve koordinasyon eksikliği yanında disiplin zaafı vardı!..
TMT’nin kurucularından bir olan Rauf R. Denktaş, TMT’nin kuruluşu ile ilgili olarak yaptığı kısa açıklamalarda, kendisinin bu tür gizli örgüt ve özellikle silah işlerinin Türkiye’ye mal edilmesinde ısrar ettiğini, Dr. Küçük’le Ankara’ya yaptıkları bir ziyaret esnasında , 27 Kasım 1957 tarihinde kurulmuş olan Türk Mukavemet Teşkilatı TMT için Türkiye Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu’dan silah ve yönetici istediklerini ve bunun Zorlu tarafından olumlu karşılandığını bildirmektedir. Kaynak (1): Ahmet Gazioğlu, Kıbrıs Türk Direniş Örgütleri, Gençlik Teşkilatı ve Sosyo-Ekonomik Durum (1958-1960) s.3, Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi (CYREP), Ankara, Temmuz 2000. Kaynak (2) Erten Kasımoğlu, Eski Günler, Eski Defterler, Rauf R. Denktaş ile Yapılan Söyleşi, s. 78-81
TMT’nin ilk lideri Ali Riza Vuruşkan, TMT ile ilgili anılarında TMT öncesindeki Kıbrıs Türk Direniş Örgütleriyle ilgili olarak şu görüşlerini ifade etmiştir:
“…Biz gittiğimiz zaman dağınık birtakım teşekküller vardı. Bunlar VOLKAN (Var Olmak İçin Kan Akıtmamak Niye) , KARA ÇETE, 9 EYLÜL CEPHESİ gibi unsurlardı. Rauf R. Denktaş da Eğlence köyünde Mustafa Kemal Tanrısevdi’nin evinde Mustafa Kemal Tanrısevdi ve Dr. Burhan Nalbantoğlu ile birlikte TMT (Türk Mukavemet Teşkilatı) adında bir teşkilat kurmuştur. Bu teşkilatlar disiplinden ve teknikten mahrumdur. Biz mevcut bir teşkilatın adını kullanmayı uygun bulduk. Başka bir isim konulsa, yeni bir teşekkül kuruluyor hissi verecektik. Daha rahat çalışabilmek maksadıyla durumda bir değişiklik yok; eskisi gibi devam ediyor hissi vermeye çalıştık” demişti.
Kaynak 1- Halil Sadrazam, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) İkinci Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi , 24-27 Kasım 1998, cilt II, DAÜ Kıbrıs Araştırmaları Merkezi Yayınları -7- Gazi Mağusa 1999, s. 59
Kaynak:2-Oktay Öksüzoğlu, Kıbrıs Üzerine Oynanan Oyunlar ve Kıbrıs Türkleri , s.74, Desen Ofset AŞ. Ankara , 2009
Profesyonel yöntemlerle çalışan ve yönetilen TMT’nin kurulması ile sakıncalı durumlar da ortadan kaldırılmış oldu. TMT ruhu ile büyük başarılar kazanan Kıbrıs Türk Halkının anavatanları Türkiye ile ilişkileri konusunda A.Rıza Vuruşkan’ın saptamaları şöyledir:
“…Kıbrıs Türk halkının yaptığı büyük direniş savaşında Anavatanın desteğinin ve önderliğinin etkinliği elbette söz götürmez bir gerçektir. Ancak burada can alıcı nokta, bu destekleri bilinçli ve istekli bir biçimde, birlik ve beraberlikle kabul etmek, türlü baskılar ve tehlikeler karşısında bezginlik ve yılgınlık göstermeden, ustalıkla kullanmak ve silahlı görev saati çaldığında kahramanca dövüşmektir ki, Kıbrıs Türkü bunu yapmış, anavatanının uzattığı eli hiçbir zaman boşlukta bırakmamış ve onu daima iki eliyle sıkı sıkı tutmuştur.
Kaynak 1- Halil Sadrazam, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) İkinci Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi, 24-27 Kasım 1998, cilt II, DAÜ Kıbrıs Araştırmaları Merkezi Yayınları 7, Gazimağusa 1999, s.59
Kaynak 2- Oktay Öksüzoğlu, Kıbrıs Üzerine Oynanan Oyunlar ve Kıbrıs Türkleri, s.74 Desen Ofset, AŞ, Ankara, 2009
Sonuçta , TMT’nin başına da Kore Savaşında üstün başarılar kazanmış Yarbay Rıza Vuruşkan getirilmiş olup 31 Temmuz 1958 akşamı Kıbrıs’a gelmiştir.
Gelinen noktada Rauf R. Denktaş TMT’nin kuruluş tarihini 27 Kasım 1957 olarak verirken, Mustafa Kemal Tanrısevdi ise bu tarihin 15 Kasım 1957 olduğunu ifade etmiştir. Ancak TMT’nin kuruluş tarihi günümüzde 1 Ağustos 1958 olarak benimsenmiştir. Bu örgütün ismi kuruluşunda ve dağıtımı yapılan ilk beyannamelerinde Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı idi. 1958’den itibaren Türkiye’ye bağlandı ve adı da Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) oldu. Kaynak: Oktay Öksüzoğlu, Kıbrıs Üzerine Oynanan Oyunlar ve Kıbrıs Türkleri, s.78, Desen Ofset A.Ş Ankara
Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) faaliyetlerini yer altı örgütü olarak başlattı. 21 Aralık 1963 tarihine kadar bu statüsünü değiştirmeden faaliyette bulundu. 21 Aralık 1963’te gerçekleşen Rum-Yunan silahlı saldırılarının ardından TMT yeryüzüne çıkarak Kıbrıs Türk Mücahit ordusunun temelini oluşturdu.
TMT’nin kurulmasını gerektiren faktörlerin başında, EOKA’ya karşı hissedilen boşluğun doldurulmasının yanında mevcut mukavemet örgütlerini tek çatı altında toplayacak, daha etkin olacak bir teşkilata duyulan ihtiyaçtan gelmekteydi..
Kısa bir sürede TMT, adanın bütün bölgelerine yayılırken ve Kıbrıs Türk halkının morali daha da güçleniyordu. Bir yandan yeni üyeler TMT’ye katılırken, VOLKAN üyeleri de yeminlerini yaparak TMT’ye üye olmaya başlıyordu. Üye olmak isteyenler ve önerilenler, teşkilata alınanlar; silah, bayrak ve kur’an üzerine ant içiyorlardı. Ant içmek özel bir törenle yapılıyordu. Ant içen üyelerin adı ‘ARI’ idi. Arılar , “Oğul”ları, başında “Oğul Beyi”ne, Oğullar “Petekler”i , başında Petek Beyi’ne ; Petekler “Kovanları” başında Kovan Beyine; Kovanlar ise “Sancaktar” kanalıyla Lefkoşa’daki “Bayraktar”a bağlı idi. Teşkilatta gizlilik esastı. Kaynak: Orhan S. Kilercioğlu, Unutulan Bedel, “Kıbrıs Türkünün Acı ve Cesaret Dolu Yılları”, s.89-90, Fark Yayınları, Araştırma -İnceleme Serisi:14, Ankara, 2007
TMT, mücadelesinde disiplini ve kontrolü ve insanlığı hep ön planda tuttu, prensiplerini titizlikle uyguladı. Kin ve nefretle hareket etmedi. Kıbrıs Türk halkının adadaki varlığını, yasal hak ve çıkarlarını dosta düşmana anlatmaya çalıştı..
Kıbrıs Türk Halkı ile bütünleşen Türk Mukavemet teşkilatı TMT ; kaba kuvvetle, tedhiş ve terörle bir yere varamayacaklarını Rum-Yunan ikilisine ve İngiliz Yönetimine net bir şekilde kabul ettirdi. Anavatanımız Türkiye; Kıbrıs Türk halkının TMT etrafında kenetlenerek verdiği olağanüstü direniş ve ilkeli mücadelesinden gurur duyarak her dönemde maddi ve manevi yardımlarıyla Kıbrıs Türk Halkının yanında yer aldı..
..TMT’nin şanlı direnişi sayesinde Rum-Yunan ikilisinin Enosis taleplerinin Kıbrıs Türk halkı tarafından asla kabul görmeyeceği anlaşılmıştı. 1 Ekim 1958 tarihinde ise, Türkiye Cumhuriyeti Temsilcisi Burhan Işın, Kıbrıs’a gelerek Lefkoşa’da görevine başlamıştı. İşte o gün, yaşanan bu olumlu gelişmeler sonucunda, adanın ikiye bölünebileceğinin ilk işaretleri, ilk belirtileri kolayca fark edilmişti. Kaynak 1: Oktay Öksüzoğlu, Kıbrıs Üzerine Oynanan Oyunlar ve Kıbrıs Türkleri, s. 83, Desen Ofset AŞ Ankara, 2009; Kaynak 2: H. Fikret Alasya, KKTC Tarihi, s. 23, Ankara 1987 .. YARIN DEVAM EDECEK…