VAKIFLAR İDARESİNİN KURULUŞUNUN 452. İNGİLİZ İDARESİNDEN KIBRIS TÜRK HALKINA DEVRİNİN 67. YIL DÖNÜMÜNÜ KUTLARKEN
Geriye dönüp baktığımızda Evkaf’ın Kıbrıs Türkü’ne devredildiği 15 Nisan 1956 tarihinde Evkaf binası bahçesine Türk Bayrağı çekildiğini gururla görmekteyiz.
Vakıfların Türk İdaresine devredilmesinin 67. Yıl dönümü nedeniyle düzenlenen törende, günün anlam ve önemini belirten konuşmasında Vakıflar İdaresi İdari İşler Şube Müdürü Yeliz Kaymakamzade: “Liderimiz Dr. Fazıl Küçük, mücadele arkadaşları ve vefat edenleri rahmetle, hayatta olanları saygı, minnet ve şükranla anıyoruz” dedi.
Günün anlam ve önemini belirten konuşmanın ardından, bugüne kadar vakfeden ve de vakıf için çalışan ve vefat edenler için saygı duruşunda bulunuldu. Tören, Atatürk Büstü’ne çelenk sunulmasıyla sona erdi.
Vakıflar İdaresi Yönetimlerine düşen görev Ulusal Liderimiz Dr. Fazıl Küçük ve dava arkadaşlarının sağlamış olduğu Ulusal ve Uluslararası kazanımları daha ileriye taşımaktır. Nitekim, bu yöndeki çalışmaları da gururla görmekteyiz.
Liderimiz Dr. Fazıl Küçük, Kıbrıs Türk Halkının temel sorunları olan Evkaf, Müftülük, Aile Kanunu, Maarif, Şerriye Mahkemeleri’ni ele alan raporunu 20 Ocak 1949’da İngiliz Yönetimine sunar. Liderimiz Dr. Fazıl Küçük’ün hazırladığı bu rapor Kıbrıs Türk Toplumunun hayatında son derece önemli bir dönüm noktası olacaktı!..
İngiliz Yönetimi döneminde; Evkaf’a el konulmasına karşı çıkma cesaretini gösteren, bütün güçsüzlüklerine rağmen, Milliyetçilerdi. Con Rifat’tan Remzi Okan’a; Fadıl Niyazi Korkut’tan Hakim Raif Bey’e, Necati Özkan’dan Rauf R. Denktaş’a bir kuşak aydının kavgası bu minval üzere sürdü..
.. Başından itibaren, Evkaf’ın Yönetiminin Kıbrıs Türk Cemaati’ne ait olmasını savunan adanın aydınlarının verdikleri mücadele, 1931 İsyanı dolayısıyla siyasetin yasaklanması üzerine, kesintiye uğrar. 1943’te siyasi hakların geri verilmesinden sonra, Kıbrıslı Türk ileri gelenlerin verdikleri mücadelenin üç ayağından biri, Evkaf olmaya devam eder..
..28 Mart 1954 günü, Lefkoşa’da adanın her tarafından gelen Türklerin katılımı ile Evkaf Yönetiminin Türk toplumuna devredilmesi talebiyle , büyük bir miting düzenlenir. Halkın Sesi Gazetesi, katılımcıların sayısını 20 bin olarak vermektedir. Mitingte Müftü Dana Efendi, Faiz Kaymak, Dr. Fazıl Küçük, Mağusa adına Av. Ahmet Zaim, Hürsöz Gazetesi başyazarı Fevzi Ali Rıza, Kıbrıs Türk Kurumları Başkanı Vekili Ahmet Mithat Berberoğlu, Fadıl Niyazi Korkut ve Derviş Ahmet Raşit birer konuşma yaparlar. Mitinge katılanlar, İngiltere Sömürgeler Bakanlığı’na bir telgraf ile başvurup Evkafın yönetiminin talep etmesi konusunda, Faiz Kaymak’ı yetkilendirdiler..
..23 Ocak 1955 günü, Kıbrıs Türk Kurumları Federasyon’un Kongresi Kıbrıs Milli Türk Birliği binasında yapılır. Evkaf ile ilgili bir karar ve Türkiye’deki yetkililere gönderilen mesajların metinlerinin onaylanmasından sonra , seçimlere geçilir..
..6 Şubat 1955 günü, Selimiye Meydanı’nda yine büyük bir Evkaf Mitingi düzenlenerek, idarenin topluma devri istemi tekrarlanır. 12 Şubat günü vilayet binasında yapılan bir toplantıya Türk ileri gelenlerin de davet edilerek, Evkaf sorununun görüşülmesinin ardından , hükümet 20 Temmuz 1955 tarihinde kararlaştırıp 23 Temmuz’da yayınladığı bir yasa ile Evkaf’ı nihayet Türk Toplumuna devreder. Kaynak: Nazım Beratlı, Kıbrıs’ta Müslüman Evkafı’nın Sömürge Dönemindeki Yönetimi, s.125-126
İnatla ve ısrarla, inanç ve kararlılıkla sürdürülen uzun soluklu bir mücadele sonunda 15 Nisan 1956’da Vakıfların Kıbrıs Türk Toplumuna iade edilmesinde, Evkaf Yüksek Meclisi görevini de yürüten Liderimiz Dr. Fazıl Küçük ve çalışma arkadaşları; Av. Fadıl Niyazi Korkut, Mehmet Remzi Okan, Con Rifat, Dr. Hafız Cemal (Lokman Hekim) ve Faiz Kaymak’ın büyük emeği geçmiştir.
Neticede, yeni Aile Kanunu ile Türk Aile Mahkemeleri Kanunu 1951 yılında resmi gazetelerde yayınlanmış, Türk Aile Mahkemeleri Kanunu 1954 yılında uygulamaya geçmiştir. 30 Aralık 1953’te Müftülük seçimleri yapılır ve İngiliz Valisi tarafından onaylanır. 15 Nisan 1956’da Türk Toplumuna devredilen Evkaf’a Türk Bayrağı çekilirken Kıbrıs Türk Halkı göz yaşlarını tutamıyordu. Bu yaşananlar, Kıbrıs Türk Halkı için tarihi bir gündü.
17 Nisan 1956 Salı günü Halkın Sesi Gazetesi manşetten yayınladığı “Kıbrıs Türklerinin Tarihi Bayramı” başlıklı haberinde “Şanlı Bayrağımız Pazar Günü Evkaf binasının şeref direğine törenle çekildi. Liderimiz Dr. Fazıl Küçük ile Faiz Kaymak; Evkaf’ın tam randımanlı bir müessese haline getirileceğini ilan ettiler” deniliyordu.
“Bu Büyük ve Tarihi Bayram Hepinize Kutlu Olsun” diyerek başladığı konuşmasında Liderimiz Dr. Fazıl Küçük: “Bugün Hepimiz Bahtiyarız, Sevinç İçindeyiz, Pek Haklı Olarak Bayram Yapıyoruz. Mücadelemiz 75 Seneden Beri Desilden nesile devam Etmiştir. Bu Zaferi Kazanmak Bahtiyarlığı bizim Neslimize Nasip Olmuştur..” demişti.
Liderimiz Dr. Fazıl Küçük ve dava arkadaşlarının gayretleri sonucu Vakıfların Kıbrıs Türk Yönetimine yeniden kazandırılması nedeniyle 15 Nisan “Vakıflar Günü ve Haftası” olarak kutlanıyor. Vakıflarda kullanılan kazanılan bu zaferin ardından Kıbrıs Türk Toplumu lehine yeni mevziler elde edilirken, Kıbrıs Türk halkının birlik ve beraberlik içinde verdiği varoluş ve özgürlük mücadelesinde önemli adımlar atılacaktı.
Yakın geçmişe dönüp baktığımızda geçen yıl 15 Nisan 2022 günü; Vakıflar’ın, İngilizlerden Kıbrıs Türk Toplumuna devrinin 66. Yıl dönümü anısına Vakıflar İdaresi Genel Merkez binası önünde düzenlenen törende Vakıflar İdaresi adına yapmış olduğu konuşmasında Vakıflar İdaresi Genel Müdürü İbrahim Benter: Vakıflar İdaresi’nin 66. Yılını kutladıklarını kaydederken “Atalarımız 1571 yılında adayı fethettiğinde ilk yaptıkları iş, topluma faydalı olacak hayır kurumlarını yani iyilik kurumları olan Vakıfları kurdular” şeklinde konuşan sayın İbrahim Benter, bu küçük adada “Nene ve Dedelerin” toplumun her türlü ihtiyacını karşılamak için 2200’den fazla Vakıf kurduklarını belirtmişti...
Yine o günde Adanın İngiliz İdaresine geçmesiyle adaletli davranılmadığını ve Kıbrıs’ta Türk toplumunun Vakıfların tekrar kazanılması için yıllarca verilen mücadelenin sembolünün Dr. Fazıl Küçük ve arkadaşları olduğunu dile getiren sayın Benter; 1956 yılında ilk Türk bayrağının burada göndere çekildiğini dile getirmişti..
..Yine o günde geçmişi hatırlayarak Vakıfların aslına yönelik çalışmanın önemini vurgulamaya çalıştıklarını ve Vakıflar’ı toplumun hizmeti için kullanmaya çalıştıklarını belirten sayın Benter; bugün yüzlerce öğrenciye burslar verdiklerini, engellilerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştıklarını, yaşlılara yönelik projeleri olduğunu dile getirdi. Vakıflar Genel Müdürü sayın İbrahim Benter, Kıbrıs’ta Vakıflar’ın her zamankinden daha güçlü olduğunu, güçlenmeye devam ettiklerini belirtmişti. .
Sonuç olarak; Liderimiz Dr. Fazıl Küçük ; Kıbrıs Türk halkı için Atatürkçü çizgide uyanış , direniş ve özgürlük demektir.
Kıbrıs Vakıflar İdaresinin Kıbrıs Türk Toplumuna iadesi, Liderimiz Dr. Fazıl Küçük’ün Varoluş Mücadelesinin odak noktasındaydı ve bunu da dava arkadaşlarıyla birlikte başaracaktı.
Vakıfların İngiliz İdaresinden Kıbrıs Türk Halkına verilmesine vesile olan ölümsüz liderimiz Dr. Fazıl Küçük’ü ve dava arkadaşlarını bir kez daha minnet ve şükranla , saygıyla anıyoruz.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sen Çok Yaşa..