Madde 74
(1) Silahlı Kuvvetlerde yurt ödevi, her yurttaşın hakkı ve kutsal ödevidir.
(2) Yurt ödevine ilişkin kurallar yasa ile düzenlenir.”
Anayasa, askerliği kadın ve erkekler için ayırım gözetmemiş ve Silahlı Kuvvetlerdeki yurt ödevini her yurttaşa ödev olarak vermiştir.
Elbette Askerlik ile ilgili daha detaylı durumu 59/2000 sayılı Askerlik Yasası belirlemektedir.
Askerlik Çağı |
18. Askerlik çağı en çok otuz yıl sürer. Askerlik çağının başlangıç yaşı 19’dur. Başlangıç ve bitiş yaşlarının tespitinde yaşa girilen senenin Ocak ayının birinci günü esas alınır. Ancak, lise veya dengi bir ortaöğrenim kurumundan mezun olan ve istekli (gönüllü) olanlar 18 yaşını doldurmamış olmaları halinde yasal vasilerinin muvafakatı ile asgari 17 yaşından gün almak kaydıyla askerlik çağına girmeden önce de askerlik hizmetine alınabilirler. |
Askerlik Yükümlülüğü |
4. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı olan her kişi bu Yasa gereğince askerlik ödevini yapmakla yükümlüdür. Olağanüstü durum halinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisinin onayı ile askerlik çağı içinde bulunan kadınlar da askerliğe alınabilirler. Kadınların askerliğe alınması ile ilgili hususlar Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığının hazırlayacağı, Başbakanlığın önereceği ve Bakanlar Kurulunun onaylayacağı tüzükle düzenlenir. |
Askerlik yasası aslında askerlik ödevinin yalnızca erkek yurttaşlar tarafından yapılacağını açıkça söylememektedir ve Bakanlar kuruluna yapacağı bir tüzük ile Kadınların da askere alınmasının düzenlenmesi gerektiğini aslında buyurmaktadır.
Elbette niyetim Kadınları Askere aldırmak değil. Aksine, bukadar zamanda ortaya koymuş olduğum görüşler ile Askerliğin tamamen kaldırılması gereken bir husus olması ancak bunun yapılana kadar da Askerlik hizmeyi şartlarının elverdiğince iyileştirilmesi gerekliliği konusunda çeşitli ortamlarda duruşlar sergiledim.
Bu yazıdaki amacım, Askerlik hizmetinin düzenlenmesinde; ülkemizde bulunan sosyal ve ekonomik alt yapı, ülkemizde var olan üretime yönelik ihtiyaç, meslek liselerimize olan ilgi ve sosyal bir devletin vatandaşlarına sunmak zorunda olduğu fırsat eşitliği ve adaletli yaklaşım politikaları da dikkate alınarak, askerlik hizmetinde daha planlı ve alternatifli imkanlar sunmak zorunluluklarına bir alternatif nokta daha eklemektir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kamu hizmetine girmenin şartları Kamu Görevlileri Yasası’nın 62. Maddesi’nde sıralanmıştır.
Bu şartlar kamuca açılan bir münhale başvurabilmek adına önşart niteliği taşımaktadır.
Sayılan bir çok madde arasında 17 yaşını doldurmuş olmak ve Yurt ödevi (Mücahitlik veya askerlik) yükümlülüğünü yerine getirmiş olmak da vardır.
Burada geçmiş yıllarda özellikle göç yasası olarak adlandırılan 47/2010 sayılı yasanın geçmesi ve aynı okuldan mezun olan gençlerin adaletsiz bir şekilde çok farklı maaşlarla kamu görevine girmeleri ile de başlamıştır.
Askerlik ile ilgili birçok önerme yapmıştım.
Bunlara bir ek olarak yukarda bahsi geçen Kamu Hizmetine giriş şartlarının veya İş yasasıın değiştirilebilmesi ülkemizde gençlerin iş imkanlarını arttıracak, Askerlik ödevinin ortaya koyduğu önşartlar nedeni ile uzmanlığı alanındaki işlere zamanında başvuru yapamayan erkek vatandaşların da önünü açacak.
Çok uzağa bakmaya gerek olmadığını ve bir çok yasayı esinlenmekten imtina etmediğimiz Türkiye Cumhuriyeti yasal düzenlemelerine bakmak istiyorum.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 48. Maddesidnde Kamu Görevlisi olma şartlaerını sayarken:
a) Askerlikle ilgisi bulunmamak, b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak, c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak şartlarını da saymakta.
1. Bizde askerlik çağının 19 yaş olmasına rağmen 17 veya 18 yaşında lise eğitimini bitirmiş bir gencin Devlet Memuru olması otomatik olarak engelleniyor.
2. Kamu görevlisi olma şartlarında Askerlik ödevinin yerine getirilmesi değil ertelenmiş olması yer almakta. Dolayısı ile gençlere öncelikle kaçırmamaları gereken münhalere başvuru ve uzmanlık alanları ile ilgili eşit yarışma şartları sunuyor.
Kamu görevlisi olan ve askerlik ödevini yerine getirmeyen genç, çalıştığı süre içerisinde izin alıp askerlik ödevini yapabiliyor. İŞ güvencesi ile birlikte askerlik hizmetinin göreve başladıktan sonra dahi yapılması imkanını sağlıyor.
Bu, özel sektörde düzenlenen İş kanunu ile de sağlanmış.
TC İş Kanunun 31. maddesine göre de, askeri bir ödev nedeniyle işinden ayrılan işçiler, bu ödevin sona ermesinden itibaren iki ay içerisinde eski işverenlerine başvurularsa işveren tarafından işe alınmak zorundadırlar. Tekrar işe başlatılmanın talep edilebilmesi ve başlatmayan işverenden tazminat istenmesinde iş sözleşmesinin askıya alınmamış olması şartı konmuştur.
Elbette bu konular yeni tartışmaları, uygulamayı, yasal değişiklikleri ama bunun yanında adaleti, eşitliği ve devlet kadrolarında uzmanlaşmayı da gündeme getirecektir.
Askere bu günlerde onlarca genç gidiyor. Bu tartışmaların en erken sürede tartışılması umudum.