Rauf R. Denktaş, Mustafa Kemal Tanrısevdi ve Dr. Burhan Nalbantoğlu tarafından kurulan ve 26-27 Kasım 1957 gecesi Lefkoşa’da kuruluş bildirileri dağıtılan Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı’nın kuruluş amacı; Rum EOKA tedhiş örgütünün Kıbrıs Türk Halkına karşı gerçekleştirmiş olduğu silahlı ve bombalı saldırılara karşı Kıbrıs Türk Halkının haklarını korumak, Kıbrıs Türk Halkının can ve mal güvenliğini sağlamak ve de Anavatanımız Türkiye ile olan sıcak ilişkileri ve Anavatanımıza olan bağlılığımızın sürdürülmesini sağlamaktı..
2 Ocak 1958’de Liderimiz Dr. Fazıl Küçük ve Rauf R. Denktaş’ın Ankara ziyaretlerinde Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı’nın kuruluşu ile ilgili bilgilerin Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu’nun bilgisine getirilerek silah, eğitim uzmanı ve idareci istenirken TMT’nin Anavatanımız Türkiye tarafından yönetilmesi isteniyordu..
Rauf R. Denktaş: “Kıbrıs’ta Türk Halkının ve köylerin durumu ve de EOKA’nın faaliyetleri hakkında Fatin beye bilgi verdim. TMT’yi kurduğumuzu fakat bunun, ileride Türkiye’yi belaya sokacak bir örgüt haline gelmemesi için Türkiye’nin sorumluluğuna vermek istediğimizi söyledim, eksiklerimizi sıraladım… Biz de TMT’yi kurduk, halk dağınıktı, onu toparladık ama bu teşkilata silah ve eğitici lazım. Biz bu işi kendi başımıza yürütemeyiz” dedim.
Zorlu, “Ya öyle mi, size silah göndersek alabilir misiniz” dedi. “Alırız tabii… Bizim Volkan’dan kalma silahlarımız var.. Alabiliriz” dedim.
Biz TMT örgütünün kuruluş çalışmalarını Kıbrıs’ta başlatmıştık. Çekirdek toprağa atılmıştı. Ama profesyonel uzman askerlerin yönetimine ve yönlendirmesine kesinlikle ihtiyaç vardı. Anavatan Türkiye’nin desteği olmadan bir yere varılamazdı. Yunanistan bilfiil EOKA’nın arkasındaydı. Zorlu’ya bunları anlattım, subay ve silah yardımı istedim.. Kaynak: Rauf R. Denktaş, Belge Dergisi; Aydın Akkurt, Türk Mukavemet Teşkilatı, 1957-1958 Mücadelesi, s.88, Bayrak Matbaacılık, 1999, İstanbul
TMT’nin kurulması Anavatanımız Türkiye’yi davanın içine çekmede ve Türkiye ile işbirliği yapma isteklerinde önemli bir gelişme olacaktı.. Nitekim Denktaş, TMT’nin kuruluş aşamasında “TMT’nı ve silah temin etme işini Türkiye’ye mal etmek gerekir” düşüncesindeydi ve de bu konuda ısrarlıydı..
Dr. Fazıl Küçük ve Rauf R. Denktaş’ın Fatin Rüştü Zorlu’yu ziyaretinin ardından o günlerde General Daniş Karabelen’in de çağrıldığı Genel Kurmay Başkanlığı’nda, 2. Başkan Org. Salih Coşkun’un “Hükümetten bir soru yönetildi; Kıbrıs’ta EOKA’ya karşı silahlı bir örgütü biz de kurabilir miyiz” diyorlar. Dairenizin fonksiyonu malum, ancak ben, sizinle görüşmeden cevaplamak istemedim. Siz de yarına kadar dairenizde konuyu gözden geçirin, ne yapabileceğinizi bana bildirin” sorusuna muhatap olmuştu…
.. Karabelen Paşa, 1952-1953 döneminde Kore Savaşına birlikte katıldığı ve daire personelinden Bnb. İsmail Tansu’yu çağırarak konuyla ilgi görüşme yaptı. İsmail Tansu, Genel Kurmay’a olumlu yanıt verilmesini rica edince ertesi gün, Özel Harp Dairesi Başkanı Karabelen Paşa olumlu cevabını ilgililere iletti..
… Neticede İsmail Tansu eliyle hazırlanan KİP (Kıbrıs’ı İstirdat Projesi) onaylanarak Ankara’daki Karargahının ilk kadrosu belli oldu. Kıbrıs Türk’ünün can, namus ve malını korumayı üstlenecek olan Türkiye-Kıbrıs Türkü birlikteliğinde faaliyet yapacak olan efsanevi TMT’nin Kuruluş ve Çalışma Prensipleri düzenlenerek üst düzey ilgililerin onayı alındı. Örgütün adının Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) olması uygun görülmüştür. TMT Lideri, direkt olarak Özel Harp Dairesi Başkanına bağlı olacak ve ona karşı sorumlu olacaktı.. Kaynak: Mehmet Salih Emircan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Tören, Bayram ve Anma Günleri, s.81-82, Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayını:11, Ajans Yay Ltd. 2010
Neticede belirlenen prensipler çerçevesinde EOKA’ya karşı Türk direnişini organize edecek Efsanevi örgüt, Kıbrıs’ta halen faal olan TMT örgütünün alt yapısını düzenlemek ve Bozkurt kod adıyla sevk ve idare etmek için, gerilla eğitiminde uzman P. Yarbay Rıza Vuruşkan ile 4 üst düzey subayın görevli olarak Kıbrıs’a gönderilme hazırlıkları tamamlanır..
Konuyla ilgili olarak Dr. Fazıl Küçük ile Rauf R. Denktaş bilgilendirilmek için Ankara’ya çağrıldı. Her iki lider, 1958 yılının Nisan ayı içerisinde davete icabet ettiler ve KİP (Kıbrıs’ı İstirdat Projesi) konusunda bilgilendirdiler. Modern Palas Oteli’nde yapılan toplantıya KİP Karargahından Tümg. Daniş Karabelen (Cankurt), Bnb. İsmail Tansu (Mücahit, daha sonra Doğan) ve TMT’nin Kıbrıs’taki Lideri (Bayraktar) Yrb. Ali Riza Vuruşkan (Ali Conan) katıldılar..
..Toplantıda, TMT’yi Kıbrıs’ta örgütlemek konusunda her şey ayrıntılarıyla konuşuldu. Daha sonraki günlerde, KİP’te görev yapacak gönüllü subaylar belirlendi. 1958-1960 döneminde görevi üstlenecek olan 1 Emekli Tümgeneral, 1 Yarbay, 1 Binbaşı, 16 Yüzbaşı, 1 Jandarma Yüzbaşı ve Merkez Karargah Telsizcisi olarak 3 Astsubayı da içeren toplam 23 isimlik liste hazırlandı.. Kaynak: Mehmet Salih Emircan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Tören, Bayram ve Anma Günleri, s.84 Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayını:11, Ajans Yay Ltd. 2010
Ankara KİP Karargahı, ilk elden TMT üyesi 5000 gencin gerekli silah eğitimini tamamlaması için 1959 yılı sonunu hedeflemişti..
Nitekim yapılan çalışmaların ardından TMT’nin ilk Komutanı Yrb. Ali Conan İş Bankası Müfettişi ve Nejdet Beyazıt Müfettiş Muavini olarak 31 Temmuz 1958 günü akşamı Kıbrıs’a gelmişlerdi.. Günümüzde Komutanımızın Kıbrıs’ta göreve başladığı 1 Ağustos 1958 tarihi Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT)’nin kuruluş günü olarak kabul edilmekte ve kutlanmaktadır.
Temel dayanağı gizlilik , güven ve vatan sevgisi olan TMT’de değişik görevler üstlenen insanlar bunu çevresinden, iş arkadaşlarından, ailesinden, eşinden ve çocuklarından bile gizlemiş ve ortaya çıkmamak için azami gayret sarf etmiştir. Kaynak: İsmail Tansu, Aslında Hiç Kimse Uyumuyordu, s.105, tarih 2001
Gizlilik, TMT’nin bütün faaliyetlerinde olduğu gibi Yemin Töreninde de en önemli unsurdu. TMT’nin yeni üyelerinin kimlikleri gizli bir dosyada tutulurdu. Bu dosyayı ancak TMT’nin en üst komutanları görebilirdi. TMT’ye üye olanlara Bayrak, Kuran ve Silah üzerine yaptırılan yeminin tam metni şöyle idi:
“Kıbrıs Türkünün yaşayış ve hürriyetine , canına , malına ve her türlü mukaddesatına , her nereden ve kimden olursa olsun vaki olacak tecavüzlere karşı koymak için kendimi Türk Milletine adadım. Ölüm dahi olsa verilen her vazifeyi yapacağım. Bildiğim, gördüğüm, işittiğim ve bana emanet edilenleri , hiç kimseye ifşa etmeyeceğim. İfşaatın bir ihanet sayılacağını ve cezasının ölüm olacağını biliyorum. Yukarıda sıralanan hususları harfiyen tatbik edeceğime şerefim, namusum ve bütün mukaddesatım üzerine söz verir ant içerim” şeklinde yemin ediliyordu. Kaynak: Ulvi Keser, (1955-1963) Kıbrıs’ta Yer Altı faaliyetleri ve TMT, 9 Eylül Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, s.60, İzmir, 2005
Türk Mukavemet Teşkilatı , kuruluş amacına uygun olarak organize edeceği savunma için en önemli şey olan silahlanma çalışmalarını 1 Ağustos 1958 tarihinden itibaren başlatır. 16 Ağustos günü ilk Bereket , Erenköy’e vasıl olur. Teslim alınan “Bereket”, “Bereket Çadırlarında” depolanır. “Bereket”; TMT emrine Türkiye’den gönderilen savunma amaçlı her çeşit silah ve de her türlü risk göze alınarak taşınan “Bereket” , Erenköy bölgesindeki “Bereket Çadırlarına” teslim edilir, geçici korumaya alınırdı. Daha sonraki günlerde “Bereket’in teslim alındığı Erenköy bölgesine , Yeşilırmak köyü, Akdeniz köyü, Balalan köyü de eklendi. Bereket Çadırlarına depolanan yük daha sonraki günlerde, İngiliz İdaresinin ve Rum Halkının dikkatini çekmeden fakat yaşamsal büyük risk alınarak adsız kahramanlar tarafından çeşitli yöntemlerle Kıbrıs’ın her tarafındaki direniş noktalarına ulaştırıldı. Kaynak: İsmail Tansu, Aslında Hiç Kimse Uyumuyordu s.105, Minpa Matbaacılık, Ankara, 2001
TMT’nin kuruluş amaçlarının gerçekleşmesi için adaya getirilecek her silah ve mühimmatın ayrı bir önemi vardı. Ankara’da Kıbrıs’a silah sevkiyatı için ilk çalışmalar sürdürülürken ilk silah sevkiyatı hiç kimsenin aklına gelmeyecek bir şekilde gelişecekti!..
Direnişimizin ve Varoluş Mücadelemizin o ilk günlerinde Kıbrıs’ı Anavatanımız Türkiye’ye bağlayan Lojistik yolu Erenköy gençleri açar. Başlangıçta hiç kimseden yardım istemeden , kimseye bilgi vermeden, kendi aralarında topladıkları paralarla silah ve mermi almak için Türkiye’nin Güney sahillerine giderler ve Anamur’da Jandarma tarafından göz altına alınırlar.
10 Ağustos 1958 günü , Anamur’a küçük bir kayıkla gelen 3 Türk Mücahidin silah alma girişimlerini E.Alb.İsmail Tansu kitabında şöyle anlatmaktadır: Anamur’a motorlu küçük bir kayıkla Kıbrıs’tan üç Türk genci gelmiş, pasaportları yokmuş. Silah almak için geldiklerini söylemişler. Bunlar, Anamur Jandarma Komutanı tarafından gözaltına alınmışlar. Gelen Haberde: “Anamur Jandarma Komutanlığınca göz altına alınan gençlerin, MİT Adana Bölge Başkanlığına, soruşturulmak üzere sevk edildiği” bildiriliyordu. Kaynak: İsmail Tansu, Aslında Hiç Kimse Uyumuyordu,s.118,Minpa Matbaacılık, Ankara, 2001
Bu Kıbrıslı gençlerin adları Vehbi Mahmutoğlu, Asaf Elmas ve Cevdet Remzi idi. Kıbrıs’ın Kuzey-Batı kıyısında Koççina (Erenköy) köyünden gelmişlerdi. Milli duyguları yüksek, cesur ve yurtsever oldukları belli olmuştu. Kaynak: Mehmet Salih Emircan, KKTC’de Tören, Bayram ve Anma Günleri, s.82, KTMD Yayını, Lefkoşa,
Bu üç gencin , adada kurulan gizli örgütten haberi olmadığının anlaşıldığını ve 15 Ağustos’ta kendilerine yapılan teklifi kabul ederek TMT’ye alınan gençlerin görevlendirildiklerini ifade eden İsmail Tansu, ilk resmi silah sevkiyatının Erenköylü bu gençlerin küçük kayığı ile yapıldığını anlatarak şöyle demektedir:
Silahları, Anamur’da küçücük kayığa yükleyip dalgaların üzerinden sıçrayarak Kıbrıs’a doğru açılırken kayık üzerinde ayağa kalkmışlar , şarkı söylüyorlar ve oynuyorlardı. Gençler kayıkla uzaklaşırken, ufukta kayboluncaya kadar onları izlemiş ve Dr. Burhan Nalbantoğlu ile son derece duygulanarak sarılıp öpüşmüştük. Kaynak: İsmail Tansu, Aslında Hiç Kimse Uyumuyordu,s.112, Minpa Matbaacılık, Ankara,2001
Neticede 16 Ağustos 1958 günü ilk Bereket , Erenköy’e vasıl olur. Kaynak: Ulvi Keser, (1955-1963), Kıbrıs’ta Yer Altı Faaliyetleri ve TMT, 9 Eylül Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, s. 60, İzmir, 2005
28 saat sonra Rıza Vuruşkan’dan beklediğimiz telsiz mesajı gelmişti. “Silah ve Cephaneler TMT tarafından tam olarak teslim alınmıştır. ARI Ekibi kod adı ile Koççina (Erenköy) TMT Hücresi teşekkül ettirilmiştir. Kaynak: Ahmet Tolgay, Fırtına ve Şafak, s.28 , KTMD Yayınları
Netice itibarıyla Rauf R. Denktaş, TMT’nin kuruluşunu duyuran ilk bildirinin dağıtıldığı günü (26 Kasım 1957 akşamını) dikkate alarak “TMT’nin asıl kuruluş günü 26-27 Kasım 1957’dir derken, Mustafa Kemal Tanrısevdi ise Eğlence’de kendi evinde yapılan 15 Kasım 1957 tarihli ilk toplantıyı dikkate aldığı için “TMT, 15 Kasım 1957’de kuruldu” demektedir. Günümüzde ise TMT’nin 31 Temmuz 1958 akşamı P. Yrb. Riza Vuruşkan’ın adaya gelmesinin ardından göreve başladığı 1 Ağustos 1958 Türk Mukavemet Teşkilatının kuruluş günü olarak kabul edilmekte ve kutlamalar yapılmakta ve etkinlikler düzenlenmektedir.. DEVAM EDECEK…