Mustafa Kemal Atatürkün Samsuna ayak bastığı tarih olan

Mustafa Kemal Atatürkün Samsuna ayak bastığı tarih olan  19 Mayıs 1919 , Türkiye Cumhuriyetinin tarihinde önemli dönüm noktalarından biridir.

Mondoros  Mütarekesinin imzalanmasından sonra  13 Kasım 1918de İstanbula gelen Mustafa Kemal Paşa  , 6 ay kaldığı bu ilde vatanın  kurtuluşu için çeşitli  görüşmelerde bulundu. Padişahla görüşerek bu konudaki düşüncelerini ona aktardı. Güçlü bir hükümet kurulabilmesi için çaba sarf etti. Basın yolu ile   geniş kitlelere ulaşarak   halkı aydınlatmaya çalıştı.Kurtuluş   Mücadelesine Anadoludan  başlanması gerektiğinin altını çizdi….

Türk milleti I. Dünya Savaşı sonrasında kötüye giden  koşullar içinde kurtuluş çareleri  arar ve düşünürken  Mustafa Kemalin 16-19 Mayıs 1919  İstanbuldan başlayan  yolculuğu  Türk milletinin  kurtuluşuna giden yolun başlangıcı olmuştur.

O dönemde Samsun İşgal Kuvvetleri için çok önemli noktalardan biriydi. Samsun, stratejik bakımdan büyük bir öneme sahipti. Samsun  ,  Karadenizden Orta Anadoluya  açılan   güvenilir bir kapıydı.

Bu çerçevede İngilizler 9 Mart 1919da Samsuna askeri bir birlik çıkartmışlardı. Buna tepki olarak Türk Makineli Tüfek Birliğinden  Hamdi adındaki bir teğmenin  askerlerini alarak  dağa çıkması dikkatleri bu bölgeye çekti. Kaynak: Sabahattin Selek, Anadolu İhtilali, s.206, İstanbul, 1981

İngiliz Yüksek Komiserliğinin  de  Türk halkının  silahlandığı konusundaki şikayetleri üzerine bu bölgeye güvenilir bir  kumandanın olağanüstü yetkilerle gönderilmesine  karar verildi. Bu Kumandan Mustafa Kemal Atatürktü ve Atatürk uzun zamandan beri ülkenin içinde bulunduğu   umutsuz duruma  üzülüyor ve bir şeyler yapmak için Anadaluya  geçmek istiyordu.  Bu Onun için  bulunmaz bir fırsattır. İstanbul-Samsun yolculuğu öncesinde Atatürk ile Vahdettin arasında  geçen konuşmayı “Atatürk şöyle anlatır. Kaynak: Falih Rıfkı Atay ve Mahmut Soydan, Atatürkün Anıları, s.153,İstanbul, 1982

-“Paşa Paşa!... Şimdiye kadar devlete çok hizmet ettin!...Bunların hepsi artık bir kitaba girmiştir. Bunları unutun,dedi. Asıl şimdi yapacağınız hizmet hepsinden daha önemli olabilir….Paşa,Paşa …Devleti kurtarabilirsin!...

-Bu sözlerden hayrete düştüm.Acaba Vahdettin benimle içtenlikle mi konuşuyor?... O Vahdettin ki …bütün yaptıklarından  pişman mı olmuştur? Aldatıldığını mı anlamıştı? Fakat, böyle bir yorum ile başka konulara girişmeyi ürkütücü saydım, kendine karşılık verdim:

-Kişiliğe güveninize ve bana bunca yüz  verişinize teşekkür ederim. Elimden gelen   hizmeti  esirgemeyeceğime lütfen güveniniz…..

Atatürk bu konuşmada planlarının sezilmiş  olabileceği duygusuna kapılmış ama , Onu bekleyen  ve ona güvenen  bir “Türk milleti” vardı.

Atatürkün beraberindeki kişilerle birlikte  16 Mayıs 1919 Cuma günü öğleden sonra “Bandırma Vapuru” adındaki  eski bir vapurla Galata rıhtımından ayrılır. Bu yolculuk  Türk milleti için  bir dönüm noktası ve kuruluşun başlangıcı oldu. Bu yolculukta Atatürke gemi kaptanı dışında  18 kişi eşlik ediyordu.

Mustafa Kemal Atatürkün İstanbuldan başlayan  ve Samsunda sona eren yolculuğu esnasında görevli bir asker olmasının gereğince giyimi de buna  uygundu ancak   Samsuna   ayak  bastığı   günden birkaç gün sonra o artık  asker değil , sivil olarak    hareket etmiştir.

Atatürkün samsuna çıkışında gördüğü manzara oldukça  kötü idi. Şehirde İngiliz işgal kuvvetleri vardı. Rum Pontusçular sokaklarda kol geziyordu. Halk  kendisini korumaktan acizdi…

Mustafa Kemal Atatürkün  , Ulusal  Mücadeleyi    başlatmak üzere Samsunda Anadolu topraklarına  ayak bastığı 19 Mayıs 1919 tarihinin  önemine “Nutukunda  işaret etmesi bundandır.

Mustafa Kemal Atatürkün, Gençler! Benim gelecekteki emellerimi gerçekleştirmeyi üstlenen gençler!  Bir gün bu memleketi sizin gibi beni anlamış bir gençliğe   bırakacağımdan dolayı çok memnunum ve mesudum” derken Türk gençliğine olan  güveninden söz etmektedir.

Mustafa Kemal Atatürk, Milli Mücadeleyi  başlatmak üzere Samsunda  Anadolu topraklarına bastığı 19 Mayıs 1919 tarihinin önemi nedeniyle 19 Mayısı Türk gençliğine armağan etti.

Atatürkün şu sözleri Türk Milleti için rehber olmalıdır. “Beni görmek demek, mutlaka  yüzümü görmek demek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız , bu kafidir” demiştir. Kaynak:  Hazırlayan: Utkan  Kocatürk, Atatürkün Fikir ve Düşünceleri, s.342, 3.Basım , Ankara ,1984

 

Atatürkü anlamak, yaşadıklarını  ve fikirlerini bilmekle   mümkündür. Dolayısıyla   Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasında  yaşanan zorlukları   her zaman  göz önünde  tutarak 19 Mayısları Atatürkün   emanetine daima sahip çıkarak kutlamalıyız…