Başbakan Ünal Üstel yeni sosyal konut projesinin temelinin 28 Mart 2025 tarihinde atılacağını açıkladı. Bu açıklamalara göre projenin başlangıç bölgeleri Güzelyurt, Alayköy ve Karpaz bölgeleridir.
Sanırım bir bilgi eksikliği var. Güzelyurt’ta temelleri atılacak olan sosyal konut projesi ilk değil. İlk proje, benim Güzelyurt’ta kaza müdürü olduğum zaman Sosyal Konut Biriminin Müdürü Artam Ilgar’la belirlemiş ve hayata geçirmiştik. Yine düzeltmiş olalım. Başbakan bir heyecanla söylemiştir bu projelerin hayat bulacağını.
Ülkemizde ilk sosyal konut projesi, İngilizler zamanında Küçükkaymaklı’daki sarı taştan binalardı. Daha sonra çeşitli yerlere “Hükümet evleri” dediğimiz sosyal konutlar yapıldı. Bunların bir kısmı da Başbakanlık karşısındadır.
Aradan ne kadar zaman geçmiş...
1974 Mutlu Barış Harekatı sonrasında özgürlüğümüze kavuşunca İskan Dairesi, Şehircilik ve Sosyal Konut Daireleri kurulmuştu. Olaylardan sonra TCM bünyesinde kurulan Planlama İnşaat Dairesi Mimar-Mühendisleri Ayer Kaşif’le Hakkı Atün’un girişimleri ile Göçmen evleri yapılmaya başlamıştı. Son çıkan “İSKAN VE GÖÇMEN ANILARIM” adlı kitabımda 1963 olaylarından sonra bütün bölgelerde inşa edilen göçmen evlerinin hikayesi ve sayı ile bölgeleri mevcuttur.
Göçmen evlerinin yapımı bir zorunluluktan oluşmuştu. 1963 göçmenleri, 1974 göçmenleri kadar şanslı değillerdi. Çünkü 1963 Aralığında Rumların kurmuş olduğu ölüm çarkının dişleri arasından kurtulmak çok zordu. Herşeyini kaybetmiş bir halkın o zor günlerden kurtulmaları sekiz on sene almıştı. Göçmenevi de olsa, en azından başlarını sokacakları bir dam altı vardı.
1974 Harekatı’ndan sonra tam teşkilatlı bir Bakanlık olan İskan Bakanlığı, bütün Rum evleri dağıtılınca bu kez sosyal konut projesi gündeme gelmişti. Esasında hakkı olana hakkını vermek lazım. 1974’ün sosyal konutlarını başlatan, Türk-Sen’di. Türk-Sen’in başında rahmetlik Necati Taşkın ve yine rahmetlik Lütfi Özer vardı. Necati Taşkın benim çok yakın bir dostum olduğu için ilk kez bana açmıştı bu fikrini. Önce arazi bulunacak, sonra proje çizilecek ve inşaata başlanacaktı.
Merhum Necati Taşkın’la bir gece yemeğinde yaptığımız fikir eksersizinden sonra ertesi gün atağa geçmişti. Bu fikri kabul görmüş ve arazi belirlenmişti. Halen Taşkınköy dediğimiz bu bölgenin tüm evleri öyle hayata geçirilmişti. Bu bölgeye yerleşenler, genellikle orta sınıftı. Memurlar ve orta halli insanlardı. Devletin yapmış olduğu sosyal konutlara da memurlar, emekliler ve ortahalli insanlardı.
Taşkınköy’den sonra İskan Bakanlığının hedeflediği Devlet Sosyal Konutları gündeme gelmişti. Bu projeye en çok emek verenler, İskan Bakanı Hakkı Atun’la mimar mühendis Ayer Kaşif ve mimar mühendis Artam Ilgar’dı.
Sosyal konut gündeme gelince polisler de kendi sosyal konutlarını yaparak emekli emeksiz polislerimize vermişlerdi. Öte taraftan Oyak Kooperatifi de faaliyete geçerek, Reis Market arkasında kendi sosyal konutlarını yapmışlardır.
Metropol bölgesi hayal edilen o projeyle hayat buldu. Hatta henüz emekli olmadan ben de o konutların dağıtım çalışması için kura çekmeye davet etmiştim.
Bu arada Kırsal Arsalar gündeme geldi ve kırsal yörede, köyde kentte oturan gençler, devletin katkılarıyla konut sahibi oldular.
KKTC’nin geneline aktığımızda bütün bölgelerde sosyal konutlar yapılmış ve dağıtılmıştır. Sosyal konutlar yeni yetişen gençler için çok büyük bir katkıdır, kalkınmaları için.
Şöyle kafamdan geçiriyorum, ne kadar zaman geçmiş son sosyal konutlar yapılalı.
Herhalde bir yirmi yıl olmuştur. İhtiyaçlar biter mi? Bitmez. 1980’de doğanlar bugün 25 yaşındadırlar. Yani evlenme çağları gelmiştir. İşte o nedenledir ki Başbakan Ünal Üstel sosyal konut müjdesini gençlere vermiştir.
Ünal Üstel “Sosyal Konut Projesinin temelleri 28 Mart’ta atılacak” diyor.
Şimdiye kadar yapılmış olan birçok önemli proje, Ulusal Birlik zamanında yapılmıştır. Sosyal Konut projelerinden başka sanayi bölgeleri, Derivasyon projesi, asrın projesi olarak nitelendirdiğimiz Türkiye’den gelen su ve daha birçok projeler.
Herhalde bir süre sonra başvurular başlar sosyal konutlar için.
Bir insanın en büyük ideali kendi evini yapması veya sosyal konut da olsa bir eve sahip olmasıdır.
Bunca geçen zamandan sonra Ünal Üstel’in Sosyal Konut projesinin haberini vermesi sevindiricidir. Yani gençler için bir umuttur sosyal konutlar.
Olumlu bir işin ilk adım atıldığında yolun yarısını katetmişsiniz demektir.
Haydi hayırlısı, demek de bize düşüyor.