Onu zaman, zaman Lefkoşa sokaklarında kemale ermiş yaşına rağmen enerjik hamlelerle bisikletinin pedalına asılırken görebilirsiniz, zaman zaman TV ekranlarında başta yurt içi ulaşım olmak üzere, ülkenin acı gerçeklerini dillendirirken de görebilirsiniz, hatta zaman, zaman Lefkoşa – Gazi Mağusa seferini yapan bir minibüsün direksiyonunda da görmek mümkün.
Onun adı Ramandan Akandere.
Lise sıralarından tanıdığım, arkadaşım Ramadan aslen Luricinalı ( Akıncılar). Harekatlardan sonra Akdoğana yerleşmiş. Çocuk yaşlardan gönül verdiği baba mesleğine enerjik yapısıyla, kemale ermiş yaşlarına rağmen devam ediyor.
Eski KAR iş in ve KTTTBD ( Kıbrıs Türk Toplu Taşımacılar Birliği Derneğinin) kurucularından.
Anlayacağınız, Akandere ailesi çekirdekten ulaşım işleriyle uğraşıyor.
Geçtiğimiz gün telefondan beni aradı. “Hayırdır” dedim “seninle görüşmem lazım, önemlidir” dedi. Buluştuk, zamanım çok azdı “Ramadan zamanım az, çok mu önemli” dememe kalmadı elime bir kağıt tutuşturdu, “dayanacak gücümüz kalmadı gardaşcığım, bunları oku da görüşelim” dedi.
“Tamam” dedim, ayrıldık!
Akşam eve geldiğimde Akandere nin elime tutuşturduğu kağıt aklıma geldi, bir kazaya uğramaması için koyduğum cüzdanımdan çıkardım ve bir solukta okudum.
Pandeminin ülkemizde kendini göstermesinin üzerinden yaklaşık iki yıla yakın bir zaman geçti. Lokantacılar gibi, Corona virüsünün en çok darbelediği sektörlerden biridir taşımacılık sektörü. Zaman oldu şehirler arası taşımacılık tamamen durdu, zaman oldu mesafe kuralları adına 20-22 kişilik olan minibüslerde yolcu sayısı 11 lere indirildi.
Bir Kamu aracının ülkede yolcu taşıyabilmesi için öncelikle aracın seyrüseferinin çıkarılması, muayenesinin yaptırılması ve yol izninin alınması şart.
Seyrüseferin devlete ödenecek yıllık hediyesi 875 TL, yıllık Muayene hediyesi 295 TL ve Yol izni hediyesi ise 475 TL, toplam da 1645 TL nin devlete ödenmesi şart!
Pandemi öncesinde bu ödemelerde sıkıntı olmadı, alan memnun, satan memnundu, tabir yerinde ise tekerlek döndürüldü.
Ne var ki Corona virisün ülkede kol gezmesiyle birlikte doğal olarak bazı kurallar ortaya çıktı. Yukarıda da vurguladığım gibi yolcu sayısı kısıtlaması 22 den 11 e indirilmesi gelir düzeyinin yarı yarıya düşmesine sebep oldu.
Buna karşın yolcu taşıma tarifeler 20 Eylül 2018 de yürürlükte olan tarifeler. Taşımacılık ücretleri yerinde sayması yanında akaryakıt fiyatları 5.32 TL den fasılalarla yapılan zamlarla 6.04 TL ye dayandı.
Ramadan Akandere haklı olarak soruyor, seyrüsefer ruhsatı, yol ve muayyene ücretleri yerine dururken, akaryakıta zam üstüne zam uygulanırken, yolcu sayısı 22 den 11 e düşürüldüğü bir ortamda taşımacılığın ayakta durabilmesi mümkün müdür?
Gerçekten cevaplanması ve acil müdahalede bulunulması bir durum. Aksi takdirde taşımacılık tarihe karışacak!