15 Temmuz 1974’te Yunan Cuntası desteğinde RMMO ve EOKA-B’nin Makarios’a karşı  düzenlemiş oldukları darbenin esas   hedefi Kıbrıs’ın Yunanistan’a ilhakını gerçekleştirmekti. Nitekim Makarios’un yerine getirilen  NikosSampson  17 Temmuz 1974 günü Kıbrıs Helen Devletini ilan etmişti..

15 Temmuz 1974’te Yunan Cuntası desteğinde gerçekleşen darbenin ardından Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı sayın Bülent Ecevit Londra’ya kadar giderek  1960 Garanti Antlaşmaları çerçevesinde,  birlikte müdahale etme teklifinde bulunacak ancak İngiltere’den  olumlu bir yanıt alamayacak ve de büyük bir kararlılıkla 20 Temmuz 1974 Barış Harekatını gerçekleştirme kararını uygulamaya koyacaktı..

O günde  Kıbrıs Türk Halkının 11 yıl boyunca beklediği müjdeyi 20 Temmuz 1974 sabahı saat 05.0’'te Kıbrıs Türk Mücahidinin Sesi Bayrak Radyosu, Rauf R. Denktaş’ın sesinden şöyle veriyordu:

“Sevgili, fedakar ve kahraman Kıbrıs Türk’ü; bugün şu anda kahraman Türk Silahlı Kuvvetleri Havadan ve Deniz’den   Adaya çıkarma yapmaktadır. Gazanız mübarek olsun,  kutlu olsun.. Tanrı Kahraman  Türk Silahlı Kuvvetlerine ve onun ayrılmaz bir parçası olan Mücahit Ordumuza kuvvet ve zaferler nasip eylesin.. Zafer, Haktan yanadır, 11 Yıldır Adaletsizliğe Maruz Kalan Kıbrıs Türklerinindir..” diyordu..

Yine o günün sabahında Radyolarımızda Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Bülent Ecevit: “Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs’ta indirme ve çıkarma harekatı başlamıştır. Allah milletimize, tüm Kıbrıslılara ve insanlığa hayırlı olsun.. Biz aslında savaş için değil, Rumlara da , tüm insanlığa ve dünyaya barış getirmek için  Kıbrıs’a gidiyoruz.. Allahın, milletimizi ve tüm insanlığı felaketlerden  korumasını dilerim” diyordu..

Netice itibarıyla Anavatanımız Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Garanti  Antlaşması’nın; IV. Maddesine göre   20 Temmuz  1974 günü, Kıbrıs Barış Harekatı’nı   sabah saat 06.20’de denizden çıkartma, havadan indirme ve uçak askeri birlik harekatını  başlatacaktı..

Donanma Topçusu saat 06.40’ta Girne açıklarından  Beşparmak dağları yamaçlarındaki hedefleri ateş altına aldı ve ilk birliği taşıyan LCM-8, sabah 8.30’da, daha sonra da  Yavuz Çıkarma Plajı olarak isimlendirilen Pladini bölgesine  çıktı.. Çıkarma dalgaları art arda devam etti. Saatler 9.000’u gösterdiğinde , ilk Türk Bayrağı sahil gerisindeki iki katlı bir binaya çekildi. Plajın  emniyeti sağlandıktan sonra 50. Piyade Alayı karaya çıktı ve plaj kara birliklerine devredildi. Kaynak:  https://www.brtk.net/45-yılddonumunde-20temmuz-baris-harekati/

20 Temmuz sabahı Girne kıyılarından başlayan Türk çıkarma harekatı, 11  yıldır tahkimat yapılan derinliği  alınamayan plajlar ve sarp Beşparmak Dağlarına rağmen süratle gelişti.  Amfibi Deniz Piyade Alayı’nın kıyı başını tutması, Komando ve Hava  İndirme Tugaylarının düşman gerilerine  inmesi ve ikinci gün çıkan  28. Tümen ve 39. Tümeninin ilerleme yollarını açarak taarruza devam  etmeleri sonucu öğleye kadar Beşparmak Dağlarının zirvelerine  ulaşıldı..Kaynak: Dr. Oğuz Kalelioğlu, Tarih Boyunca Türk-Yunan İlişkileri ve Megali İdea, s.234  Bilgi Yayınevi, Ankara

20 Temmuz 1974  sabahı Türk ordusu adaya saat 06.05’ten itibaren Havadan  indirme ve Denizden çıkarma yapmaya başladı. Kıbrıs’a ayak basan ilk Türk askerleri, paraşütçülerdi.  Hava indirme Tugayının 1. Paraşüt Taburu Pınarbaşı’na, 2. Paraşüt Taburu Gönyeli’ye indi. İlk Taburlar inerken ciddi bir ateşle karşılaşmadılar. Denizden çıkarma, Deniz Piyade Tugayı’na   bağlı askerlerce  Karaoğlanoğlu (Pentemili) plajına yapıldı. Çıkarma Harekatı başlamadan önce PladiniPlajının ilerisindeki dağlarda   önceden belirlenen  hedefler Türk jet  uçakları tarafından bombalandı. İlk çıkarma aracı saat 08.50’de sahile kapak attı..

….Saat 11.15’te 3. Paraşüt  Taburu Pınarbaşı’na, 4.Paraşüt Taburu Gönyeli’ye indi. 3. Ve 4. Taburlar, yoğun topçu ve havan ateşine   tutuldular…  Komando Tugayı da 20 Temmuz 1974 sabahı harekete geçti. 1. Komando Taburu saat 08.20’de Pınarbaşı’na indi. Onu 2. Komando  Taburu  ile Gönyeli’ye  inen  3. Komando Taburu ve Hamitköy’e  inen  Nevşehir Komando Taburu takip etti.. Kaynak:  https://tr..wikipedia.org/wiki/kibris_Harekatı

Harekatın ikinci günü Rumlar,  havadan inen Türk   birlikleriyle , denizden çıkan Türk  birliklerinin  birleşmesini engellemek  ve bu birlikleri imha etmek üzere harekete geçiyordu. Yine o günde, Ada topraklarında  savaş sürerken  haberleşme ve koordinasyon eksikliğinden dolayı Kocatepe Muhribi, Türk Uçaklarınca batırılmış ve   54  Türk askeri hayatını kaybetmişti..

20-21 Temmuz gecesi Türk ve Rum kuvvetleri arasında  çok çetin çatışmalar yaşandı. Rumların Ortaköy, Gönyeli ve Boğaz Bölgelerini  ele geçirerek; Girne-Lefkoşa irtibatını kesmek   ve bu suretle, çıkarma yapan birliklerimizle inen birliklerimizin   birleşmesini önlemek amacıyla gece boyunca St. Hilarion, Bozdağ, Dikmen Tepe, Ortaköy ve  Gönyeli ile  Göçeri bölgelerinde yaptığı saldırılar kahraman Mehmetçikler tarafından her defasında püskürtülmüştü. Kıbrıs’a çıkan ve inen Türk Askeri Birlikleri ele geçirdikleri yerleri, her ne pahasına olursa  olsun elde tutmayı başarmışlardı..

…Türk Askeri Birlikleri 21 Temmuz’dan itibaren, Rum kuvvetlerine karşı tamamen üstünlük sağlayarak ileri  harekatına  devam ettiler. 22 Temmuz’da çıkarma yapan birliklerimiz ile  birleşme sağlandı. Harekat Doğu ve Batı yönünde gelişerek Rum hedefleri tek tek  ele geçirildi.

Girne-Lefkoşa yolu tamamen Türk Askeri Birliklerinin kontrolüne   girdi. Türkiye, BM  Güvenlik Konseyi’nin   aldığı ateşkes kararını, 22 Temmuz  1974 saat 17.00’de kabul edip  uygulamaya  koyduğunu ilan etmiştir.  23 Temmuz’da  29 araçlık bir Rum Topçu Konvoyu Hava  İndirme Taburu tarafından   pusuya düşürülerek  imha edildi.. Kaynak: muharipgaziler.org.tr/kibris-baris-harekati/

22 Temmuz’dan  30 Temmuz’a kadar geçen süre içerisinde yaşanan ateşkes ihlalleri   sonucunda, Türk Askeri Birlikleri; Yukarı ve Aşağı Dikmen (Dikomo), Kaynakköy (Sihari) ,  Taşkent (Vuno),  Akçiçek ( Siskilip), bölgelerini ele  geçirdiler ve ayrıca Lefkoşa Hava Alanı çevresinde de ilerleme kaydettiler. 

Tank ve Zırhlı araçlarla takviyeli Yunan Alayı, hava kararmak üzereyken  Kıbrıs Türk Alayı’na karşı taarruza başladı. Taarruz, Kıbrıs Türk Alayı tarafından geriye püskürtüldü. Diğer taraftan Rum Milli Muhafız Kuvvetleri Girne Boğazı’na hakim oldu, ancak 1. Komando Taburu Doğruyol Tepesini  ele geçirerek Girne Boğazı’nı kontrol altına aldı.  https://tr..wikipedia.org/wiki/kibris_Harekatı

O günde bir yandan Yunan askeri birlikleri bombalanırken diğer yandan da   Girne Pladini Plajına sevkiyatlar  sürüyordu..  Girne Plajına çıkan ilk birlik olan SAT komandoları güvenliği sağladıktan sonra Geçitköy (Panagra) Boğazına doğru ilerleyerek ana yola ulaştılar..

Gönyeli’ye indirilen komandolardan bir kısmı Kıbrıs Türk Taburunu korurken bir kısmı ise Dikmen Bölgesini ve Rum Bozdağ’ını ele geçirmek için   harekete geçtiler.    Kırnı  bölgesine indirilen komandolar ise dik yamaçlardan tırmanarak St. Hilarion ve Beyaz Ev Bölgesine   kadar ilerlediler. Her iki bölgedeki kuvvetler Beşparmak Dağlarını aşarak kıskacı kapatamamış ve gece çökmüştü..

… Gece Rumlar Gönyeli ve Boğaz bölgelerini ele geçirmek için StHilarion , Bozdağ, Dikmen Tepe ve Gönyeli  bölgelerinde gece boyunca amansızca çarpıştılar. 21 Temmuz’un ardından Türk Askeri Birlikleri Rumların üzerinde üstünlük kurarak  ,ilerlemelerini sürdürdüler. Ada’daki ilerleyiş Doğu ve Batı yönünde 22 Temmuz’da birleşen Türk birlikleri tarafından sürdürülerek   Girne-Lefkoşa Yolu tamamen ele geçirildi. Kaynak:

20 Temmuz 1974 Barış Harekatının 3. Günü 22 Temmuz’da  saat 10.00’da düzenlediği basın toplantısında Başbakan Bülent Ecevit, saat 17.00’den itibaren  ateşkese karar verildiğini açıkladığında henüz  Kıbrıs’ta Havadan inen  birlikler ile  Denizden çıkan birlikler birleşmiş durumda değildi ve akşam saat 17.00’ye kadar  bunun gerçekleşmesi beklenmekteydi..  10.30’da Pladini Plajı’na varan Bora Özel Kuvveti,  3. Komando Taburu ile  birlikte  saat 17.00’de Girne’ye girdi. Çatışmalar üç-dört saat  daha devam etti. Küçük Kaymaklı, Lefkoşa Sancağı Mücahitleri tarafından  saat 18.30’da ele geçirildi.. https://tr..wikipedia.org/wiki/kibris_Harekatı

20 Temmuz 1974 Cumartesi sabahı başlayan Türk Barış Harekatı’nın I. Aşaması , 22 Temmuz  Pazartesi sabahı yürürlüğe giren ateş-kesle akşam saatlerinde tamamlanırken; çatışmalar da yer yer devam ediyordu. 

22 Temmuz günü Girne varoşları, Doğu’da Çatalköy, Batıda Lapta-Alsancak’a kadar; Boğaz bölgesinde ise Dikomo-Sihari-Vuno Rum köyleri teslim alınmış,  Lefkoşa-Girne yolu tümüyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin kontrolüne  girmişti.

20-22 Temmuz 1974 tarihleri arasında   Kıbrıs’ta Girne-Lefkoşa arasında Türk Silahlı Kuvvetleri, Kıbrıs’ta Girne-Lefkoşa arasındaki sahanın  kontrolünü ele geçirmiş, 22 Temmuz günü saat 17.00’de ateş-kes ilan edilmiştir..

Yine BM Güvenlik Konseyi’nin 20 temmuz 1974 günü aldığı 353 sayılı karara uyarak üç garantör  devlet olan Türkiye, Yunanistan ve İngiltere Kıbrıs’ta barışı ve anayasal düzeni yeniden kurmak amacıyla  25 temmuz 1974’te Cenevre’de görüşmelere başlayacaklar ancak sonu gelmeyen görüşmeler ve de  Rum-Yunan ikilisinin oyalama ve zamana oynama taktikleri karşısında daha fazla bekleyemeyen Anavatanımız Türkiye 20 Temmuz 1974 Barış Harekatı’nın 2. Aşamasını 14 Ağustos 1974’de başlatacaktı.. DEVAM EDECEK