Kıbrıs sorununun temelleri , Kıbrıs’ta “Büyük Yunanistan’ın” sınırları içerisinde  gösteren ve 1796’da yayınlanan  “Megali İdea” haritasıyla  birlikte atılmıştır.  Megali İdea  ülküsünü besleyen ve yayan esas örgütlü güç  Rum Ortodoks Kilisesidir..
Kıbrıs Rumlarının ilk Enosis girişimleri daha Osmanlı İmparatorluğu döneminde , Yunanistan’ın kuruluşuna giden yolda  19 Haziran 1821’de Filiki Eterya’nın liderlerinden Konstantin Kanaris Kıbrıs’a gelerek para, silah ve yiyecek topladı.  Dimitri adlı bir Rum’un, Vali Küçük Mehmet’e yaptığı ihbar üzerine     sürgüne gönderilen   10 papaz,  Roma’da toplanarak  ilk Enosis bildirisini yayınlamış ve Hristiyan Krallarına çağrıda bulunarak  Kıbrıs’ın Yunanistan’a  ilhakı için  yardımcı olmalarını istemişlerdi.. 
 Roma’da toplanan Papazlar ilk Enosis bildirisini 6 Temmuz 1821 tarihinde yayınladılar. Bildiride, Batılı ülkelerin bir Haçlı Ordusu toplayarak adanın Yunanistan’a ilhakı için  Kıbrıslı  Rumlara  yardım etmesi isteniyordu.   Sabahattin İsmail, Enosis Plebisitinin 52. Yıldönümü ve 1881-1967 Döneminde Alınan Enosis   Kararları, Simerini gazetesi, 5 Mayıs 1991
Yunanistan’ın Kıbrıs’ı İngiltere’den  resmen talep etmesi, ilk kez 30 Aralık 1918 tarihinde  olmuştur.  18 Ekim 1928’de de  İngiltere, Rusya ve Fransa’ya   nota veren   Yunanistan, Adanın kendisine  bağlanmasını istiyordu. Enosis fikrinin  1918’lerde Rum çocuklarına  nasıl aşılandığını  Rum yazarı Tenekides şöyle anlatıyordu: “Rum okulları Helen düşüncelerini yaymak amacıyla  kullanıyordu. Vali’nin kasabaları ziyareti sırasında mızraklı bir Alay gibi sıraya sokulan öğrenciler, önceden öğretilmiş olan  “Yaşasın Enosis” çığlıkları atıyordu” diyor.. 
Rum-Yunan ikilisinin Megali İdea hedefleri doğrultusunda   Enosis hedeflerine  giden yolda, ilk Enosis  plebisit girişimleri günümüzde “Bağımsız   Kıbrıs” sözünü dilinden düşürmeyen  ve  Kıbrıs Türk Halkına ‘kardeşlik’ çağrılarında bile bulunan   Komünist AKEL Partisi tarafından başlatıldığını da hiç  ama hiç unutmayalım..
28.08.1949  tarihinde Komünist AKEL Partisi Genel Kurulunda alınan karara uygun olarak 5 Aralık 1949’da Enosis  için  imza kampanyası başlatır ve AKEL üyeleri ev ev gezerek “Enosis istiyorum” yazılarının altına imza toplarken  Enosis yarışında bayrağı AKEL’e  kaptırmak istemeyen  Rum Ortodoks Kilisesi 1 Aralık 1949’da  alınan kararla  15 Ocak 1950’de ada genelinde tüm kiliselerde 15 gün süreyle Enosis Plebisiti düzenlerken, halkın  kendilerinin düzenleyeceği Enosis Plebisitine  katılmalarını istiyordu.
O günde Komünist AKEL Partisi kendi düzenlemiş olduğu Enosis Plebisitinden vazgeçerek Rum Ortodoks Kilisesinin düzenlediği Plebisite destek verecekti…  O günde düzenlenen Enosis Plebisitinde Baf Metropoliti   Makarios’un büyük çapta çalışma yaparken   Rum Ortodoks Kilisesinin 4  Şubat 1950’de İngiliz Sömürge Yönetimine   resmen yazılı olarak verilen  sonuçlara göre 18 yaşından büyük oy kullanan  224700 Rum’un 215000’nin  diğer bir değişle % 96.7’nin  ‘Evet’ yönünde oy kullandıkları beyan ediliyordu..
Bu gelişmenin ardından Enosis Plebisitinin sonuçlarını Yunanistan 1954’’te BM’e taşırken;  “Kıbrıs Halkı( Kıbrıs’ta tek Halk)  var adı altında Kıbrıs’a sahip çıkmak  isteyerek  self-determinasyon yolu ile Enosis  istiyor” diyordu..
O günde Rum Esperini Gazetesi, “Plebisit, Yunanistan’la birleşme ile eş anlamlı , yani Enosis’e denk sayılacak ve bunu 1906 yılında Girit için uygulanan  yönteme uygun olarak,  Kıbrıs Rum Temsilcilerinin (Milletvekillerinin)  Yunan Parlamentosuna gönderilmesi izlenecektir” diye  yazıyordu..
Rum Ortodoks Kilisesi Başpiskopos’u Makarios II’nin ölümünün ardından  18 Ekim 1950’de Rum Ortodoks  Kilisesi Başpiskoposu olarak seçilmesinin ardından yapmış olduğu konuşmada   “…İsa’nın huzurunda yemin ediyorum ki, tek hedefim Kıbrıs’ın Yunanistan’a bağlanmasıdır ve bu hedefe ulaşmak için yaşamım boyunca mücadele edeceğim” diyen Makarios III; ömrü boyunca “Kıbrıs Helen Adasıdır ve bu adada Türklere  yer yoktur” demiştir..
O günlerde  1950 Enosis Plebisiti için Esperini Gazetesinde yer alan haberde  “Plebisit, Yunanistan’la birleşmekle eş anlamlı, yani Enosis’e eşit sayılacak ve bunu, 1906 yılında , Girit için uygulanan yönteme uygun olarak, Kıbrıs Rum   Temsilcilerinin (milletvekillerinin)  Yunan Parlamentosuna gönderilmesi izleyecektir” deniliyordu. Kaynak:  Ahmet C. Gazioğlu, 1950 Enosis Plebisiti ve Türkler-Yeni Kıbrıs, Mayıs 1986, sayı 8, cilt 2
1921’de ve  1950’de iki kez Enosis Plebisiti düzenleyen Rumlar; 6 Temmuz 1821’de ve 31 Ekim 1931’de iki kez  ayaklandılar..  İngiliz Sömürge Yönetimi döneminde  17 Ekim  1931’de başlayan ilk Enosis isyanı  ile Rum-Yunan ikilisinin Enosis  tahrikleri yeni bir boyut kazanıyordu..   21 Ekim 1931’de de bir vergi beyannamesini bahane eden Rumlar isyan eder ve   Vali Konağını yakıp yıkarken    31 Ekim 1931’de Yunanistan Başbakanı Venizelos ise İngiltere’den Enosis talep ediyordu..
Enosis’i gerçekleştirmek için  EOKA tedhiş örgütü 1 Nisan 1955’te E. Alb Grivas’ın liderliğinde   faaliyete geçiyordu.  Kıbrıs Türk Halkını  yok edip Ada’yı  Yunanistan’a ilhak etmek için  kurulan EOKA tedhiş örgütü  1955-1958  yılları arasında  yüzlerce Türk’ün yanı sıra, yüzlerce  İngiliz ve Rum katleden EOKA   militanları 30 Türk köyünü yakıp yıkarken  binlerce Kıbrıs Türkü göçmen durumuna düşmüştü..
Şubat 1959 Zürih ve Londra Antlaşmaları temelinde  Kıbrıs Türk ve  Rum  halklarının  siyasi eşitliğine, egemenliğine ve ortaklığına dayalı olarak; Türkiye, Yunanistan ve  İngiltere’nin  garantörlüğünde  16 Ağustos 1960 Lefkoşa Antlaşmalarıyla kurulan  Kıbrıs Cumhuriyeti Rum-Yunan ikilisinin Megali İdea hayalleri nedeniyle uzun ömürlü olmayacaktı..
21 Aralık 1963 Kanlı Noel saldırılarıyla  Akritas Planı devreye konularak  Enosis’e giden yolu açmak isterken Kıbrıs Türk Halkı, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) etrafında bütünleşerek  Anavatanımız Türkiye’ye güvenerek  11 yıl boyunca verdiği mücadelenin sonunda    20 Temmuz 1974 Barış Harekatının mutluluğunu yaşayacak ve de yıllarca devam eden toplumlararası görüşmelerden  olumlu bir sonuç alınamaması  üzerine 15 Kasım 1983’te bağımsız ve egemen devletimiz Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini ilan etmiştir.
Rum-Yunan ikilisinin Megali İdea hedefleri çerçevesinde Enosis’i gerçekleştirme adına  dünden bugüne  Rum liderliği Rum Ortodoks Kilisesinin desteğinde sağcısı ile solcusu ile  Rum Meclisi Enosis  kararları almıştır. 21 Aralık 1963 Kanlı Noel saldırılarıyla   Rum devletine dönüştürülmesinin ardından Rum Meclisinin oy birliği ile aldığı ilk Enosis kararı 30 Temmuz 1964 tarihinde gerçekleşmiştir..  Rum Komünist Partisi AKEL,  1966’da gerçekleştirmiş olduğu  11’nci Genel Kurul toplantısında Enosis kararı almasının ardından  Rum Meclisi de    26 Haziran 1967’de AKEL desteğinde oy birliğiyle Enosis kararı alıyordu…
21 Aralık 1963 Kanlı Noel saldırılarının ardından  Rum Meclisi oy birliği ile aldığı ilk Enosis kararı 1964 tarihlidir.. Rum Komünist AKEL Partisi 1966’da yer alan  11’nci Genel Kurul Toplantısında  Enosis kararı almasının ardından    Rum Meclisi de 2’nci Enosis kararını 26 Haziran 1967’de Komünist AKEL Partisi desteğinde    oy birliği ile  alıyordu..
10 Şubat 2017’de  Rum Temsilciler Meclisi; “15 Ocak 1950’de Rum Ortodoks  Kilisesinin  düzenlediği Enosis Plebisitinin   yıl dönümlerinde Rum  okullarında anılması ve kutlanmasına ilişkin   karar alması    asla kabul edilemezdi..  Rum Meclisinde yakın geçmişte alınan bu karar günümüzde de  Rum zihniyetinde  bir değişiklik  olmadığının bir kanıtıdır..   Rum Meclisinde alınan  konu Enosis plebisitine yönelik karar;  resmen      Rum-Yunan ikilisinin tarihin derinliklerinden gelen   Megali İdea hayalleri çerçevesinde  alınan bir karardır ve de bu karar;  Rum Meclisinin  Haziran 1967’de aldığı  karara destek olması yanında  15 Ocak 1950 Enosis Plebisiti ruhunu taşıdıklarının ifadesidir. Bu karar;   15 Ocak 1950   Enosis Plebisitine sahip çıktıklarının bir ifadesidir. Bu karar; zaten Rum  okullarında ve kiliselerinde var olan Türk düşmanlığına dört elle sarılmak demektir..   Rum Meclisinde alınan bu karar;  Rum Halkının , Rum liderliğinin,   Rum gençliğinin beyinlerinde   ve dimağlarına Enosis kavramının  yerleştirilmesi peşinde olmaya devam ettiklerinin  bir göstergesidir..  
 Sonuç olarak; Rum-Yunan  ikilisinin  Megali İdea hayalleri çerçevesinde  yer alan  Enosis hayalleri; Kıbrıs’ta  Türk ve Rum halklarının   birlikte huzur ve barış içinde, güven içinde  yaşamalarına engel olmuştur..
Kıbrıs’ta bugün var olan bölünme;  Rum-Yunan ikilisinin Megali idea hayalleri çerçevesinde yer alan Enosis emellerinden kaynaklanmaktadır.. Tek devlet, tek egemenlik, tek halk kavramlarıyla bir yere varmak mümkün değildir..
 Kıbrıs’ta doğal çözümün  temeli  20 Temmuz  1974 Barış Harekatı ile  atılmasının ardından  bu temel üzerinde  Kıbrıs Türk halkının iradesiyle  15 Kasım 1983’te   bağımsız ve egemen devletimiz Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti  ilan edilerek  doğal çözüm gerçekleşmiş ve de perçinlenmiştir..
Kıbrıs Türk Halkının bu noktada taviz vermesi asla ve asla mümkün değildir. Kıbrıs’ta dini, dili, kökeni ve gelenekleri tamamen farklı ve uzun yıllardan beri bir arada yaşamayı beceremeyen iki ayrı halk vardır.. Geliniz, yan yana , iki komşu cumhuriyet içinde, iyi komşuluk ilişkileri yan yana, barış ve huzur içinde  yaşayalım..
Kıbrıs Türk Halkına düşen görev; temellerinde aziz şehitlerimizin ve gazilerimizin canı ve kanı olan  Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni yaşatmak ve Anavatanımız Türkiye’nin desteğinde   tanınmasını sağlamaktır.. Kıbrıs Türk Halkı Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün çizdiği yolda mücadelesine devam edecektir..
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sen Çok Yaşa