Bir türlü aydınlatılamayan, aradaki fiyat farkları “okus,pokus”culukla ortalardan kaldırılan et
le ilgili olarak yapılan açıklamaları, alınacağı söylenen önlemleri acı bir şekilde izliyorum.
Hileli et satışlarının önünü kesmek için kuzu, oğlak, koyun, keçi, dana ve inek etlerine farklı,
farklı belediye mühürleri vurulacakmış.
Bilhassa büyükbaş hayvan etleri kasapların büyük çoğunluğunda o denli parçalara ayrılarak
müşteri önüne çıkarılıyor ki, bırakın üzerine vurulmuş olan mührün çeşidini görmeyi,
hayvanın tek tırnaklı mı yoksa çift tırnaklımı olduğunu anlamak bile mümkün değil.
Et satışı yapan öyle yerler var ki, etin duruşundan bile kuşkulanmamak elde değil!
Et satışı yapan kasap dükkanlarını hatta büyük marketlerdeki kasap reyonlarını sürekli olarak
kontrol altında tuta bilir misiniz?
İster kaçak et olsun, isterse ne olduğu belli olmayan hayvan etleri olsun , bunların tespiti
ancak ve ancak sık, sık ve beklenilmeyen zamanlarda yapılacak ciddi kontrollerle önlenebilir.
Adam yılın on iki ayında kaçak etlerle yakalanmış olmasına rağmen meslekten men
edilemiyorsa, ölmüş hayvan eti pazarladığını sağır sultanların bile bildiği kimseler kasaplık
mesleğinin içinde var olmasına göz yumuluyorsa bu ülkede sağlıklı etten söz etmek mümkün
değildir.
Yaşlı inek etleri “dana” eti adı verilerek vatandaşın önüne astronomik fiyatlarda çıkarılıyorsa
bunu mührün rengi ile önleyemezsiniz.
Müşteri kılığında bilir kişileri görevlendirmek ve tezgahları sıkı şekilde ve sık, sık kontrol
altına almakla engelleyebilirsiniz.
Suç işleyenleri hapislik ve meslekten men de dahil olmak üzere ağır cezalara cezalandırmak
yerine, para cezası ile suçu kapatmaya devam ederseniz, halk zehirlenmeye, eti vitrinlerde
görmeye mahkumdur.
Sayın bakanın geçtiğimiz günlerde et ve et fiyatları ile ilgili olarak bir TV kanalına verdiği
mülakatı izledim.
Sayın Bakan et maliyetleri hesaplanırken kesimdeki bir hayvanın yarı yarıya fire verdiğinden
söz etti.
Kesime giden tüm hayvan cinslerinin fire oranları yaşları ile değişkenlik gösterir.
Büyükbaş hayvan kesimlerinde ya da ileri yaşlardaki koyun ve keçide fire oranları yarı yarıya
olması mümkündür ancak en çok satışların yoğunlaştığı genç küçük baş hayvan kesimlerinde
fire oranları değişmektedir.
Örneğin, beş-altı aylık ya da bir yaşındaki kuzu veya oğlağın verdiği fire yarı yarıya değildir.
Fark üçte bir oranındadır ki bu üçte birlik oran maliyetlere muazzam oranda etki
yapmaktadır.
Piyasadaki et fiyatlarını kontrol altına alına bilinmesinde gerekse vatandaşın ne aldığını
bilmesinde etkili olmak isteniyorsa, ölü hayvan etlerinin vatandaşa dana eti, kuzu eti adı
altında yedirilmesine fırsat verilmek istenmiyorsa belediyelerin ilgili birimlerinin seferberlik
ilan etmesi, vatandaşın daha fazla mağdur edilmesinin önünün alınması şarttır.
Bu da ancak namuslu, bilir kişiler tarafından sık, sık kontrollerin yapılmasından ve de
uygunsuzluk yapanların ağır cezalarla cezalandırılmasından geçer.
